Οι Ιερές... Εμβάδες

Διάβαζα την προηγούμενη εβδομάδα, ότι ένα από τα πλοία που ταξιδεύουν στα Επτάνησα, φιλοξενεί στο σαλόνι του την ιερή εμβάδα (παντόφλα) του Αγίου Διονυσίου εκ Ζακύνθου.
Μάλιστα έγινε κι η απαιτούμενη τελετή παράδοσης της παντόφλας
(η αλήθεια είναι ότι δεν γνωρίζω αν πρόκειται για τη δεξιά ή την αριστερή).

Δηλαδή, μπαίνεις στο σαλόνι του πλοίου και σε ειδική λάρνακα υπάρχει μια παντόφλα, που σε περιμένει να την προσκυνήσεις.
Καταρχήν, δεν ήξερα ότι η παντόφλα λέγεται και εμβάς, οπότε έμαθα και κάτι χρήσιμο.
Φαντάζομαι ότι από την ίδια ρίζα προέρχεται κι η λέξη εμβαδόν, που όλοι μας μάθαμε στο σχολείο.
Ούτε την έννοια του εμβαδόντος είχα πολυκαταλάβει τότε, 
αλλά αυτό δεν είχε κάτι μεταφυσικό, απλά ήμουν σκράπας σε μαθηματικά, γεωμετρία κ.τ.λ.  
Κατά δεύτερον εδώ μιλάμε για ένα προσωπικό αντικείμενο ενός ανθρώπου, το οποίο θεωρείται ιερό, άγιο, επειδή για τους πιστούς του αυτός ο άνθρωπος είναι άγιος.
Δεν ξέρω τί έκανε και τον θεωρούν άγιο- εδώ που τα λέμε τί μάς ενδιαφέρει κιόλας.
Το προσωπικό αντικείμενο ενός αγίου, ακριβώς επειδή έχει αυτή την ιδιότητα, αγιοποιείται κι εκείνο, προφανώς κάνει θαύματα, ίσως να μπορούν να περπατούν και μόνες τους αυτές οι... εμβάδες.
Γενικά η Ορθοδοξία είναι γεμάτη από παντόφλες, κορμιά, κεφάλια, χέρια, ζώνες και διάφορα άλλα που προσκυνώνται άνευ δεύτερης, ούτε καν πρώτης σκέψης.
Μάλιστα, θα τους πρότεινα να συμπεριλάβουν σε αυτόν τον κατάλογο και άλλα προσωπικά είδη όπως οδοντόβουρτσες, ξυραφάκια, σωβρακοφανέλες κ.τ.λ. αν υπάρχουν βέβαια.
Όλα άγια είναι, μην κάνουμε εκπτώσεις.
Όταν διαθέτεις αγιοσύνη ακόμα κι ένα οδοντικό νήμα αποκτά τη δική του ιερή διάσταση.


Αυτό βέβαια δε χαρακτηρίζει μόνο τις θρησκείες, που βρίθουν τέτοιων περιπτώσεων.
Χαρακτηρίζει και άλλους χώρους, που υποτίθεται ότι προασπίζονται την ελευθερία, τη λογική και προσπαθούν να έχουν σχέση μόνο με τον άνθρωπο, τις ανάγκες του, να τον προσεγγίζουν οντολογικά, να τον "συμβουλεύουν" σε θέματα πολιτικής συγκρότησης των κοινωνιών του και προσωπικών ελευθεριών.
Γιατί είναι άλλο πράγμα να αναφέρεσαι σε κείμενα ως οδηγό και έμπνευση κι άλλο πράγμα να τα προσκυνάς μόνο και μόνο επειδή γράφτηκαν ή ειπώθηκαν από τους Μαρξ, Μπακούνιν κ.ο.κ.

Ποιά η διαφορά μας από το θρησκοληπτικό, εικονοκλαστικό μέρος των θρησκειών, αν δεν μπορούμε να κριτικάρουμε μέσα σε έλλογα πλαίσια, να ελέγξουμε ελεύθερα, κείμενα, ιδέες και σκέψεις ανθρώπων που έχουν επηρεάσει και καθορίσει τη σκέψη μας;
- Ο ίδιος ο Μαρξ, έκανε κριτική και ανασκεύασε τη θεωρία του Χέγκελ για την Ιστορία και το Κράτος, 
- Ο Καστοριάδης στηρίχθηκε στον Μαρξισμό για να αντιπαρατεθεί σε αυτόν και να αναπτύξει τελικά τη δική του θεωρία,
- Ο Μπακούνιν, αν και αρχικά "Μαρξιστής", τελικά συγκρούστηκε ιδεολογικά και πολιτικά με τον Μαρξ στα πλαίσια της Πρώτης Διεθνούς,
- Οι Γιούνγκ και Άντλερ δεν δέχτηκαν τη Φροϋδική σκέψη ως εξ΄ ουρανού δοθείσα, ως τις χαραγμένες στην πέτρα δέκα εντολές και αντιπαρατέθηκαν με τον μέντορά τους.
Τις παραπάνω περιπτώσεις τις αναφέρω ως παράδειγμα θρησκειοποίησης θεωριών και ιδεών που οι ίδιες αντιπαρατίθενται δομικά στον πυρήνα του Θρησκευτικού φαινομένου. 
Κανείς δηλαδή από τους παραπάνω δεν αποδέχτηκε μια θεωρία καταπίνοντας όλες τις εκφάνσεις της όπως διατυπώθηκαν από τον εκφραστή της.
Αν δεν γινόταν αυτό από κάποιους του διανοητικού διαμετρήματος των παραπάνω η ανθρωπότητα θα ήταν κατά πολύ φτωχότερη.
Είναι μερικά από τα παραδείγματα, που δεικνύουν ότι στην ανθρώπινη ιστορία δεν προχωράς αν δεν "ξεχαρβαλώσεις" όσα σου παραδίδονται.
Και εδώ δεν εννοώ να γίνεις π.χ. Καρλ Κάουτσκι, ο οποίος πήρε τον Μαρξισμό και τον μετέτρεψε σε κάτι άλλο.
Αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, στην περίπτωση δηλαδή που κάποιος προσπαθεί όντως να ξεχαρβαλώσει μια σκέψη, ιδέα, θεωρία, ακόμα και στην περίπτωση αυτή, μπορούμε να ψάξουμε και να αιτιολογήσουμε το πώς και το γιατί.
Με ποιό τρόπο μετατρέπεται κάτι καθάριο και όσο γίνεται σαφέστερο σε κάτι θολό και γιατί;
Πόσο αιτιολογούν ή ευνοούν τη μετατροπή αυτή οι ιστορικές και πολιτικές συγκυρίες, ακόμα και η προσωπικότητα του επίδοξου μετατροπέα και τελικά αυτών που τον ακολουθούν; 
   
Αν π.χ. ο Καουτσκισμός κατάφερε να κάνει τη Σοσιαλδημοκρατία το επικρατούν ρεύμα σκέψης και πρακτικής του Σοσιαλισμού στην Ευρώπη, ενώ ιστορικά υπήρχαν την ίδια περίοδο, αλλά και πριν από αυτήν, και άλλες τάσεις στη Σοσιαλιστική σκέψη, τότε οι Μαρξιστές θα έπρεπε να σκεφτούν πού μπορεί να είναι το λάθος/η, πού μπορεί η θεωρία να έχει στεγανό/ά κι έτσι αφηνόταν ανοικτό το πεδίο στους αντιπάλους ή υποψήφιους ξεχαρβαλωτές της να την... αποδομούν.
Γιατί ο Κάουτσκι δεν είναι συμπληρωτής της Μαρξικής θεωρίας, όπως μπορεί να θεωρήσει κάποιος τους εκπροσώπους της Σχολής Της Φρανκφούρτης ή τον Γκράμσι, αλλά επίδοξος αποδομητής της.
Οι ιερές παντόφλες αφορούν και θα αφορούν τα δόγματα, αλλά αφορούν και θα αφορούν κι εμάς τους ίδιους, που προσπαθούμε να είμαστε αντικομομφορμιστές και αντιδογματικοί.
Γιατί ακόμα και μέσα σε ένα σύστημα πολιτικής και ιδεολογικής σκέψης δομικά αντικομφορμιστικής, όπως π.χ. ο Αναρχισμός, είναι πολύ εύκολο να δημιουργηθούν νησίδες δογματισμού, νησίδες, που λόγου χάρη προσφεύγουν σε τσιτάτα του Μπακούνιν ή του Κροπότκιν, τσιτάτα που ξεκόβονται από το γενικότερο πλαίσιο πολιτικής ή ιστορικής συγκυρίας ή ακόμα και προσωπικής ιδιοσυγκρασίας κ.α.
Δεν θεωρώ βέβαια ότι πρέπει να πέσουμε σε έναν κυκεώνα υπεραναλύσεων των ιστορικών και πολιτικών συγκυριών που ειπώθηκε, γράφτηκε ή έγινε το καθετί, γιατί και τότε θα βρεθούμε στο πεδίο ενός ανάποδου-αντίστροφου δογματισμού.
Αυτό που λέω είναι να προσπαθούμε να σταθούμε ψύχραιμοι μπροστά στους μεγάλους επαναστάτες και θεωρητικούς, σε όσους μάς έχουν επηρεάσει και επίσης να μπορούμε να συζητάμε μεταξύ μας τα πάντα χωρίς φόβο και πάθος. 
Να δεχόμαστε και να κρατάμε στο μυαλό μας την εκτός του χώρου μας κριτική, γιατί είναι πολύ γόνιμο να ακούμε την κριτική κάποιου ανθρώπου που δεν έχει σχέση με μας ή με αυτά που πιστεύουμε, ακόμα κι αν είναι βαθιά επηρεασμένος από την αστική προπαγάνδα εναντίον μας, γιατί σε αυτήν την κοινωνία ζούμε. 
Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι κι εμείς έτσι σκεφτόμασταν κάποτε,
δεν γεννηθήκαμε ..."επαναστάτες".

Ας πετάξουμε λοιπόν όσες ιερές εμβάδες τυχόν προσκυνάμε.
Ας προσπαθούμε να αντιμετωπίζουμε τους επιδρώντες πάνω μας ψύχραιμα και κυρίως παραγωγικά, σύγχρονα, προσπαθώντας να μη χάνουμε βέβαια το νόημα των λόγων και των πράξεών τους.
Κανείς δεν είναι ιερός, ούτε ο Μπακούνιν ούτε ο Μαρξ ούτε ο Μαλατέστα κ.ο.κ.
Πιστεύω ότι σε μάς δεν χωράνε ούτε γήινα (ζώντα ή πεθαμένα) ούτε μεταφυσικά Ιερατεία.
Αν θέλουμε να παραδώσουμε κάτι, πρέπει να βάλουμε κι εμείς το ελάχιστο, πολύ μικρό λιθαράκι μας, αλλιώς η παράδοση που μάς κληροδοτήθηκε θα μείνει άγονη, άνυδρη, ασθενής.

ΥΓ: Τα παραπάνω τα λέω σχεδόν κάθε μέρα στον εαυτό μου, προσπαθώντας να μείνω κι εγώ στην ουσία μιας γόνιμης, νοητής συζήτησης με όλους εκείνους, που η σπουδαία σκέψη τους έχει καθορίσει τη δική μου μικρή σκέψη και ταυτόχρονα να τους αντιμετωπίσω συγχρονικά και όσο "αντικειμενικότερα" μπορώ.