Παρασκευή 15 Μαΐου 2009

Ο ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΜΟΥ...

Σοσιαλισμός, ελληνιστί κοινωνισμός.

Ο Σοσιαλισμός δεν ήταν ποτέ ένα ενιαίο σύνολο, καθορισμένο από κοινές αρχές, με πρόταγμα αποδεκτό από όλους και σύμπλευση απόψεων.
Πολλές μορφές Σοσιαλισμού έχουν ανακύψει και υποστηριχθεί.
Υπήρχαν και υπάρχουν ο Ουτοπικός Σοσιαλισμός, o Φιλελεύθερος Σοσιαλισμός, ο Επιστημονικός Σοσιαλισμός (Μαρξισμός), ο Αναρχισμός (κοινοτικός, κομμουνιστικός, ομοσπονδιακός, συνδικαλιστικός, χριστιανικός κ.α.), ο Λενινισμός, ο Τροτσκισμός, 
η Σχολή Της Φρανκφούρτης, η Αυτονομία της "Σχολής Καστοριάδη", ο Kομμουναλισμός του Μπούκτσιν κ.α.
Αυτά τα ρεύματα- άλλα λιγότερο, άλλα περισσότερο- έχουν διαδραματίσει το δικό τους ρόλο στην ιστορία διαφόρων κοινωνιών- μικρότερων ή μεγαλύτερων- και κρατών.
Οδήγησαν ανθρώπους σε δρόμους αγωνίας και βασανισμών, σε μονοπάτια εγρήγορσης και προβληματισμού, έδωσαν χαρές και λύπες.

Ουσιαστικά, οι μορφές αυτές έχουν σχέση με τον τρόπο που επιλέγουν οι διαφορετικού τύπου σοσιαλιστές να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα.
Ο Σοσιαλισμός - είτε ως ολική θεωρία είτε ως σύνολο επιμέρους ιδεολογικών αποχρώσεων - δίνει έμφαση στην κοινωνία ως όχημα κοινής πορείας και δημιουργίας κοινού μέλλοντος.
Βέβαια, μια κοινωνία όπως η σημερινή, με κληρονομιά ένα κατακερματισμένο παρελθόν και με πιθανότερο μελλοντικό κληροδότημα το ατομικιστικό της παρόν, δεν μπορεί να εμπεριέχει "αισιόδοξη" ποιότητα ζώντων κυττάρων.
Ίσως δεν μπορεί να χαρακτηριστεί καν ως κοινωνία.
Μάλλον αποτελεί σύμπλεγμα ατόμων και επιθυμιών χωρίς συνάφεια και προοπτική.
Πρόκειται για μια εν δυνάμει κοινωνία, που ίσως καταφέρει σε άγνωστο χρόνο και τόπο να πραγματώσει την "αποστολή" της, με απαραίτητη βέβαια προϋπόθεση να την αντιληφθεί πρώτα νοητικά και σε ένα δεύτερο χρόνο να τη "σαρκώσει".
Και όταν μιλάω για αποστολή δεν εννοώ κάποια θεολογικής υφής μεταφυσική γέφυρα που θα θεώσει τον άνθρωπο και την κοινωνία του.
Εννοώ αποστολή της κοινωνίας στα πλαίσια της απτής και ζώσας πραγματικότητας με στόχους καθαρά Ανθρώπινους.
Κάτω από τέτοιες συνθήκες, το έργο του Σοσιαλισμού αποκτά νέα Διάσταση ή ξαναποκτά τελικά το αρχικό του νόημα: Αμφισβήτηση και Ανθρωπισμός.
Μιλάω για μια διαδικασία με σκοπό και στόχους, χωρίς όμως σίγουρη κατάληξη.
Άλλωστε το ταξίδι και οι συνεπιβάτες έχουν σημασία…

Ως γνήσιο τέκνο του Διαφωτισμού, ο Σοσιαλισμός έχει στο επίκεντρό του τον Γήινο Άνθρωπο και όχι τον Άνθρωπο της Βασιλείας των Ουρανών.
Ο Σοσιαλιστικός Άνθρωπος είναι ο Αναγεννημένος Άνθρωπος.
Είναι ο Άνθρωπος που συθέμελα επιθυμεί την ανατροπή του αλλοτριωμένου εαυτού του και την επαναθεμελίωσή του στα πλαίσια του ουσιαστικού, στα πλαίσια της ελευθερίας.

Ο Σοσιαλισμός απαιτείται να συμβαδίσει με την εποχή του.
Αυτό δε σημαίνει την απεμπόληση βασικών του αρχών, ώστε να φαίνεται ότι βαδίζει στην Πρωτοπορία της Σκέψης, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να πείσει την κοινωνία για τη συγχρονικότητά του.
Ούτε βέβαια σημαίνει ότι πρέπει να οδηγηθεί σε ένα Σοσιαλισμό τύπου Κ.Κ.Ε, στο Σοσιαλισμό δηλαδή που αναλώνεται στη στείρα αντιπαράθεση με την οικονομία της ελεύθερης αγοράς, χωρίς να ασχολείται με την επίδραση του Μαρξικού Εποικοδομήματος στον ψυχισμό του σύγχρονου ανθρώπου.
Κατά τη γνώμη μου, αυτή η αντίληψη περί Σοσιαλισμού αδικεί τη πλουραλιστικότητα σκέψης που ζητούν οι κάθε τύπου Σοσιαλιστές και κυρίως αδικεί- έτσι πιστεύω τουλάχιστον- τη σκέψη του Μαρξ.
Ο Σοσιαλισμός δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι μόνο Οικονομική θεωρία ή τουλάχιστον δεν πρέπει να προτάσσει πριν και πάνω από όλα τις Οικονομικές σχέσεις.
Είναι πολύ σημαντικές, αλλά δεν είναι οι μοναδικές και η εμμονή σε αυτές αποστεώνει την ουσία του εγχειρήματος.
Δεν δέχομαι δηλαδή στο σύνολό της την άποψη -πραγματική ή αποδιδόμενη στον Μαρξ- πως το οικονομικό Οικοδόμημα είναι αυτό που επιβάλλει τη μορφή του Εποικοδομήματος (πολιτισμός, ανθρώπινες σχέσεις κτλ).
Με λίγα λόγια η οικονομική κατάσταση (Οικοδόμημα) καθορίζει την κοινωνική κατάσταση (Εποικοδόμημα), οι παραγωγικές σχέσεις είναι στο κέντρο και όλες οι υπόλοιπες ατομικές ή κοινωνικές ενέργειες γυρνούν σαν δορυφόροι γύρω τους.
Όλα αυτά εξαρτώνται καταρχήν από το οικονομικό επίπεδο της κοινωνίας την οποία εξετάζουμε με εργαλείο το Μαρξισμό.
Στη σύγχρονη κοινωνία, τουλάχιστον στη Δυτική, που οι παραγωγικές σχέσεις έχουν άλλη μορφή από την εποχή του Μαρξ, που οι συνθήκες εργασίας είναι διαφορετικές, που η εργατική τάξη δεν συνιστά ενιαίο μονοσήμαντο σύνολο, είναι λίγο δύσκολο να ισχύουν μόνο οι επισημάνσεις του Συγγραφέα του "Κεφαλαίου".
Από τη άλλη, αν ο τρίτος κόσμος δεν αποκτήσει οικονομική αυτονομία, αλλά συνεχίσει να παραμένει υποχείριο του πρώτου ή του δεύτερου κόσμου, τότε κανένας Σοσιαλισμός πέραν του Οικονομικού, δεν μπορεί να καρποφορήσει σε αυτόν.
Δεν μπορεί να απαιτήσει κανείς από κάποιον εξαθλιωμένο ή φτωχό να σκεφτεί κάτι παραπάνω από το στομάχι του.
Εμείς όμως του Δυτικού κόσμου, του αναπτυσσόμενου ή αναπτυγμένου, δεν πρέπει να πάμε παραπέρα;

Πιστεύω λοιπόν πως η οικονομική πλευρά του Σοσιαλισμού είναι μονοδιάστατη και αδικεί το πλουραλιστικό πρόσωπό του. Δεν έχω διαβάσει ολόκληρη την εργογραφία του Μαρξ, αλλά στο βαθμό που τη γνωρίζω και επειδή κάθε ανθρώπινο έργο είναι ψηφίδα στο μωσαϊκό του περιβάλλοντος χωροχρόνου μέσα στον οποίο παίρνει σάρκα και οστά, νομίζω πως η θεωρία του είναι ένα πολύ καλό "όπλο" βαθιάς κοινωνιολογικής ανάλυσης, όμως δεν αποτελεί πανάκεια, όπως και μια καμία άλλη θεωρία άλλωστε.

Το ότι ο Μαρξικός Σοσιαλισμός έχει τον τίτλο "επιστημονικός", δεν σημαίνει πως αποτελεί επιστημονικό κλάδο, ούτε σημαίνει πως μπορεί να χρησιμοποιήσει την άμεση πειραματική μέθοδο για εξαγωγή συμπερασμάτων.
Άλλωστε στις κοινωνικές επιστήμες, μόνο σε "πειραματικό εργαστήριο" μπορείς να εξετάσεις τα στοιχεία σου.
Δεν μπορείς, για παράδειγμα, να ωθήσεις ολόκληρη την κοινωνία ή ένα αριθμητικά σεβαστό κομμάτι της σε πράξεις βίας για να μπορέσεις να εξετάσεις το φαινόμενο της βίας.
Έχεις όμως τη δυνατότητα να εξετάσεις τη βία στο "εργαστήριο", ιχνογραφώντας μικρό αριθμό ατόμων και μετά από προσεκτικές στατιστικές αναλύσεις, να ανάγεις τα συμπεράσματά σου στο σύνολο της κοινωνίας.
Άρα, όσοι έχουν το λόγο του Μαρξ ως ευαγγέλιο, επιλέγουν αυτή τη στάση είτε για ψυχολογικούς λόγους, αφού είναι πολύ βολικό με έναν και μοναδικό οδηγό να ισχυρίζεσαι ότι επιλύεις τα κοινωνικά προβλήματα (βλέπε Κ.Κ.Ε.), είτε γιατί έχουν μια μεσσιανική αντίληψη επίλυσης των κοινωνικών φαινομένων, είτε ως συνδυασμό των παραπάνω.
Αντιλαμβάνονται την κοινωνία, τον Καπιταλισμό και την εξέλιξή του, την επιρροή που άσκησε και συνεχίζει να ασκεί στο ανθρώπινο είδος, στον πολιτισμό του, στο φυσικό του περιβάλλον, μόνο μέσα από τα μάτια του Δικού τους Μαρξισμού.
Κατ΄ αυτούς αν λυθούν τα οικονομικά προβλήματα σε Ανατολή και Δύση, τότε όλοι θα είμαστε ευτυχισμένοι.
Είναι λογικό λοιπόν, θεωρητικοί σαν τον Καστοριάδη, τον Μαρκούζε κ.α. να τίθενται στο περιθώριο από τους πούρους Μαρξιστές, και να κατηγορούνται ως επικριτές και αποδομητές της κληρονομιάς που άφησε ο Μαρξ.

Ο Σοσιαλισμός όμως έχει ευρύ και καθημερινό πρόσωπο.
Είναι εκείνος που καλείται να πείσει το μικρο-στέλεχος των 2.000 ευρώ, ότι η ζωή δεν είναι το μεγάλο σπίτι και το πολυτελές αμάξι.
Είναι Αυτός που θα του μιλήσει για το παιδί του που έχει ανάγκη περισσότερου χρόνου Μαζί του,
που δεν θέλει κάποιο περίτεχνο και ακριβό παιχνίδι, που ζητάει επικοινωνία.
Καλείται να του μιλήσει για όποιο θέμα η τρέχουσα ιδεολογία οικονομικού και κοινωνικού περιεχομένου δεν έχει να προτείνει κάτι άλλο, εκτός από επίπεδη διαχείριση και γκρίζο παρόν.
Το έργο ίσως να φαίνεται δύσκολο, αλλά πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο.

Πέρα από όλα τα ρεύματα αυτής της θεωρίας και την ανικανότητα των τάσεων να ενωθούν προσδοκώντας το Σημαντικό, ένα από τα βασικά συστατικά του Σοσιαλιστικού Ανθρώπου, κατά τη γνώμη μου, είναι η Δυνατότητα Αμφισβήτησης.
Αμφισβήτηση προς ό,τι πιστεύω, προς τη σιγουριά μου, προς την Απολυτοσύνη μου, προς την Απολυτοσύνη των Άλλων.
Αμφισβήτηση και ΕπαναΣύνθεση.

Τα δικά μου απόλυτα τώρα (κανείς δεν ξεφεύγει από το Απόλυτο της Σκέψης του):
Σοσιαλισμός χωρίς Αμφισβήτηση δεν είναι Σοσιαλισμός, είναι δωμάτιο χωρίς πόρτα.
Είναι αναπνοή χωρίς επιλογή εκπνοής.
Είμαι εγώ και ο εαυτός μου απέναντι στους άλλους.
Είναι η παραδοχή μου πως τα ξέρω όλα και δε χρειάζομαι βοήθεια από κανέναν.
Η Αμφισβήτηση σημαίνει Ελευθερία και Σύγκρουση με το Εγώ μου και τους άλλους.

Καταλαβαίνω πως ο,τιδήποτε κλειστό προσφέρει σιγουριά και ασφάλεια… δεν είναι δα και πολλά χρόνια που έπεσε το Ανατολικό Μπλόκ.
Καταλαβαίνω πως δεν μπορεί να υπάρχει αιώνια αμφισβήτηση.
Προφανώς είναι μια διαδικασία επίπονη και πολλές φορές ατελέσφορη.
Όμως προσφέρει ανοιχτό πέλαγος, πολυτάραχο ταξίδι και ενδιαφέροντες συνεπιβάτες.
Βέβαια σε ένα μεγάλο ταξίδι πηγαίνεις προετοιμασμένος.
Ξέρεις από πριν πως θα πεινάσεις και θα διψάσεις, πως θα χρειαστείς ύπνο, πως κάποιες φορές θα αναζητήσεις τον εαυτό σου, ενώ κάποιες άλλες κουβέντα με το διπλανό σου.
Ο Σοσιαλιστής δεν ταξιδεύει χωρίς αποσκευές.
Μέσα στο σάκο του μεταφέρει το έμπρακτο ενδιαφέρον του για τους συν-ταξιδευτές του, μέσα στη σκέψη του διαθέτει χώρο για όσους δεν τον ακολούθησαν ενώ "έδειχναν" να το ήθελαν, ακόμα και για όσους φοβούνται τη θάλασσα και προτιμούν στη σιγουριά της στεριάς.

Ο Ανθρωπισμός τελικά του Σοσιαλιστή είναι ό,τι τον κρατάει σταθερό και δυνατό στο μεγάλο ταξίδι της Αμφισβήτησης.
Αν τον απολέσει, μετατρέπεται σε έναν Εγωκεντρικό Σκεπτικιστή που αμφισβητεί ακόμα και την αγάπη του προς τους Ανθρώπους.
Και τότε πια το ταξίδι σταματάει…

13 σχόλια:

  1. παρα πολυ ενδιαφερουσα αποψη. μπραβο. προσωπικα, με ελαχιστη, απ' οτι φαινεται, ενασχοληση με τους θεωρητικους που ανεφερες, πιστευω ότι όσο και εμπνευσμενος να ειναι καποιος, ό,τι είπε, το είπε ζωντας σε ενα πλαισιο πολυ διαφορετικο απο το σημερινο. δεν μπορει ολα να τα δεχομαστε οπως οι χριστιανοι την αγια γραφη, γιατι τοτε γινομαστε γραφικοι.
    σκοπος ειναι να μπορεις να βγαλεις ενα συμπερασμα για το παρον, μελετωντας το παρελθον, οχι να προσπαθεις να ερμηνευσεις τα παντα με ξεπερασμενους κανονες.
    Συμφωνω οτι η αμφισβητηση ειναι μεγαλο πραγμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η αμφισβήτηση φίλε taftar είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η Σοσιαλιστική σκέψη, κατά τη γνώμη μου τουλάχιστον. Αλλά φαίνεται, πως πολύ αριστεροί όλων των τάσεων(κομμουνιστές, αναρχικοί κ.α.) έχουν κολλήσει στις βεβαιότητές τους και πορεύονται. Κάποιες στέρεες απόψεις χρειάζονται σίγουρα γιατί αλλιώς δεν μπορείς να προχωρήσεις, δεν έχεις κάποια σταθερή βάση. Από αυτό το σημείο όμως μέχρι να νομίζεις ότι επειδή ψηφίζεις Κ.Κ.Ε. είσαι και "γαμώ" τους επαναστάτες, έχει μεγάλη διαφορά... δυστυχώς για τους ΚουΚουέδες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανάρτησα το άρθρο σου στο ιστολόγιο μου αν υπάρχει κάποιο θέμα από πλευράς σου παρακαλώ ενημέρωσε με.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. καλημέρα τ300, κανένα πρόβλημα. να' σαι καλά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. "Κατ΄ αυτούς αν λυθούν τα οικονομικά προβλήματα σε Ανατολή και Δύση, τότε όλοι θα είμαστε ευτυχισμένοι."

    Η επιτομή του Μαρξισμού ωστόσο, δεν είναι αυτό. Η πηγή των προβλημάτων για τους μαρξιστές δεν είναι τα οικονομικά προβλήματα τόσο, όσο η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Το οικονομικό είναι μέρος της εξαθλίωσης και του εξαναγκασμού σε αποδοχή αυτής της εκμετάλλευσης.

    Το αληθινό πρόβλημα της εκμετάλλευσης όμως, σε παγκόσμια έκταση, είναι πράγματι ικανό να αποδυναμώσει κάθε ενδιαφέρον για επιμέρους κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Μπορεί να φαντάζει παρωχημένη αντίληψη, αλλά εγώ νομίζω ότι αυτοί που την υπερασπίζονται δεν εννοούν ότι περισσεύει κάθε άλλου είδους δράση πριν από αυτή αλλά ότι ως ρίζα των κοινωνικών προβλημάτων είναι σημαντικό να αντιμετωπίζεται ως κεντρικό πρόβλημα και σε αντιπαλότητα με τις εκάστοτε εξουσίες και να μην παραμερίζεται στο όνομα ενός επιφανειακού κομφορμισμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Συνοδοιπόρος καλησπέρα. Εγώ δεν είπα ότι η οικονομία είναι κάτι ασήμαντο και αμελητέο. Και συμφωνώ απόλυτα μαζί σου πως είναι μια απόληξη της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και ότι πρέπει απαραίτητα να χτυπηθεί. Στο συγκεκριμένο κομμάτι αναφέρομαι στη μονοδιάστατη ερμηνεία του Μαρξισμού από το Κ.Κ.Ε. και όχι στην ασημαντότητα της οικονομίας στη Σοσιαλιστική σκέψη.
    Επίσης λέω πως η εμμονή στο οικονομικό πεδίο στερεί από τη Σοσιαλιστική σκέψη την προσπάθεια επίλυσης κοινωνικών προβλημάτων, που ναι μεν μπορεί να ξεκινάνε απο την οικονομία, αλλά μετά ανεξαρτητοποιούνται, γίνονται αυτόνομα και τελικά γιγαντώνονται σε ανεξάρτητη πορεία από τον οικονομικό γεννήτορά τους.
    Συμφωνείς ή Διαφωνείς;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Άμα καταφέρεις εσύ να βάλεις ανθρώπους που, παρ' ότι δουλεύουν όλη μέρα, δεν τα φέρνουν βόλτα, να ασχοληθούν με λεπτά κοινωνικά ζητήματα υψηλού επιπέδου, πες μου κι εμένα πώς το έκανες.
    Αυτό που λες, αφορά συλλογιστική ανθρώπων που δεν έχουν πρόβλημα επιβίωσης και σε καμία περίπτωση δεν οδηγεί σε βαθιές και οριστικές κοινωνικές λύσεις.

    Το γεγονός ότι τα ανεξάρτητα, όπως λες, κοινωνικά προβλήματα γιγαντώνονται σε ανεξάρτητη πορεία από τον οικονομικό γεννήτορά τους, είναι για μένα από μόνο του ένα μεγάλο πρόβλημα. Όταν τα προβλήματα αποσυνδέονται από τη σχέση τους με τον γεννήτορά τους, όποιος κι αν είναι αυτός, τότε οι άνθρωποι ζουν μέσα σε πλάνη και ψάχνουν λύσεις σε λάθος κατεύθυνση. Έτσι δεν έχουν ποτέ το αποτέλεσμα που θα ήθελαν, όποια κι αν είναι η δράση τους.

    Κατανοώ την ανάγκη των ανθρώπων να νομίζουν ότι, αφού έχουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης, είναι ώρα να ασχοληθούν και με επιμέρους προβλήματα περεταίρω ανάπτυξης, αλλά νομίζω ότι αυτό είναι η παγίδα στην οποία θα ήθελαν οι εξουσίες να πέφτουμε, ενθαρρύνοντάς μας να πιστεύουμε ότι αφού έχουμε το ψωμί, αγωνιζόμαστε για το βούτυρο. Μην ξεχνάμε όμως ότι μιλώντας για μαρξισμό, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν ότι η παγκόσμια κατάσταση θα πρέπει να είναι μέλημα του φέροντος σοσιαλιστική σκέψη.

    Βέβαια, θεωρώντας ότι αφορμή για το κείμενό σου στάθηκε μια σκέψη τοπικού χαρακτήρα, εξ'ου και η επίμονη αναφορά στο ΚΚΕ σαν να ήταν αυτό, το κορυφαίο πρόβλημα στην αδυναμία κατανόησης της σοσιαλιστικής σκέψης, νιώθω ότι μιλάμε για διαφορετικά πράγματα, αφού εγώ, πράγματι θεωρώ ως μοναδικό τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων, την αναζήτηση του κεντρικού άξονά τους, χωρίς να με ενδιαφέρουν κόμματα, φορείς, οργανισμοί και τα τοιαύτα.

    Απαντώντας λοιπόν στην ερώτησή σου, τολμώ να πω ότι παρ' όλο που συμφωνώ απόλυτα στο ότι η αμφισβήτηση είναι απαραίτητη για την υγιή σκέψη γενικώς και όχι μόνο τη σοσιαλιστική, στο συγκεκριμένο θέμα, μάλλον διαφωνούμε :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλημέρα Συνοδοιπόρε (στην κυριολεξία). Καταρχήν να διευκρινίσω πως ούτε εμένα με ενδιαφέρουν κόμματα, οργανισμοί κ.τ.λ. μέχρι βέβαια του σημείου που δεν παραποιούν και διαστρεβλώνουν κατά το δοκούν θεωρίες και πρακτικές.
    Πιστεύω πως και ο ίδιος ο Μαρξ με αφετηρία την αμφισβήτηση ξεκίνησε το ταξίδι της σκέψης του. Δεν έχω το μέγεθος και ούτε μπορώ εννοείται να αντιπαρατεθώ με το Μαρξ και τη θεωρία του και δε θέλω κάτι τέτοιο άλλωστε. Και ο Μαρξ ο ίδιος δεν είχε πρόβλημα επιβίωσης (στην πραγματικότητα είχε, αλλά του το έλυνε συχνά-πυκνά ο Ένγκελς) και για αυτό μπόρεσε να οδηγήσει το μυαλό του παρακάτω.
    Συμφωνώ πως η παγκόσμια κατάσταση αφορά κάθε Σοσιαλιστή και όταν μιλάω για παγκόσμια κατάσταση δεν εννοώ μόνο την Οικονομική. Δύο είναι, χοντρικά, τα μεγάλα μέτωπα: το Οικονομικό και το Κοινωνικό. Δεν αμφισβητώ πως πολλά προβλήματα του Κοινωνικού μετώπου προέρχονται από το Οικονομικό. Ο Αυταρχισμός, ας πούμε του Κράτους, απέναντι στους υπηκόους του, έχει πολλές φορές Οικονομικό υπόβαθρο. Αυταρχισμός στην Οικονομία, αντίστοιχος Αυταρχισμός στην Κοινωνία. Δεν περιμένω από κάποιον που τα φέρνει δύσκολα βόλτα να σκεφτεί κάτι παραπάνω από την επιβίωσή του (άλλωστε το γράφω και στην ανάρτηση). Επίσης δε μίλησα για βαθιές και «οριστικές κοινωνικές λύσεις», ίσα-ίσα το αντίθετο νομίζω πως έκανα. Ας μην ξεχνάμε πως και κάποιες επαναστάσεις μπορεί να πέτυχαν βαθιές τομές, αλλά σίγουρα όχι οριστικές.
    Λες πως «Όταν τα προβλήματα αποσυνδέονται από τη σχέση τους με τον γεννήτορά τους, όποιος κι αν είναι αυτός, τότε οι άνθρωποι ζουν μέσα σε πλάνη και ψάχνουν λύσεις σε λάθος κατεύθυνση. Έτσι δεν έχουν ποτέ το αποτέλεσμα που θα ήθελαν, όποια κι αν είναι η δράση τους.». Συμφωνώ σε αυτό, αλλά τι προτείνεις να κάνουμε; Για παράδειγμα, όταν κάποιος μετανάστης βασανίζεται, απειλείται με απέλαση, δεν νομιμοποιείται, ξέρω πως η γέννηση αυτής της κατάστασης έχει ως αφετηρία την Οικονομική εκμετάλλευση. Επίσης γνωρίζω πως αν συμμετέχω σε πορεία υποστήριξης του δε θα καταφέρω και πολλά πράγματα, γιατί δε θα έχω χτυπήσει το καθεστώς εκμετάλλευσης που έχει δημιουργηθεί γύρω από αυτόν τον άνθρωπο. Επειδή όμως δεν μπορώ να κάνω πολλά για αυτό, επιλέγω να δείξω τη φιλία και την κατανόηση μου συμμετέχοντας σε ο,τιδήποτε υποστηρικτικό. Όταν οι ομοφυλόφιλοι αδικούνται ή στερούνται κοινών πολιτικών δικαιωμάτων, θα βγω να τους υποστηρίξω, το ίδιο και ισχύει και για οποιονδήποτε άλλον στερείται βασικών του δικαιωμάτων. Δεν ισχυρίζομαι πως μόνο ένας Σοσιαλιστής σκέφτεται έτσι, λέω πως βλέπω εγώ τα πράγματα. Δεν βάζω στην άκρη την «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΓΟΡΑ» και τις επιπτώσεις της στις κοινωνίες, δεν υποστηρίζω ότι η επανάσταση θα γίνει από τους βολεμένους όπως εγώ, δε με νοιάζει μόνο η κοινωνία που ζω, αλλά κυρίως για αυτήν μπορώ να κάνω κάτι.
    Η Δράση του οποιουδήποτε δεν μπορεί να διαχέεται παντού, γιατί έτσι χάνει την ισχύ της. Σκέφτομαι όλο τον κόσμο, αλλά δρω στην Ελλάδα, κάνω ό,τι μπορώ δηλαδή για το χώρο που μου έλαχε να γεννηθώ.
    Πιστεύω πως αν επικεντρωνόμουν μόνο στο οικονομικό κομμάτι, θα έχανα πολλά από τα περιφερειακά που μπορεί να έχουν σχέση με αυτό, αλλά δε μπορώ να αλλάξω και πολλά πράγματα εκεί. Άρα, είτε εγώ, είτε εσύ, δε μπορούμε να αλλάξουμε και πολλά πράγματα αν οι μη-σύντροφοί (ως είθισται να λέγονται) δεν αρχίσουν να αμφισβητούν και να σκέφτονται.
    Κατά βάθος πιστεύω ότι συμφωνούμε…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Κοίτα, είναι άλλο να μην μπορεί να καθίσει άπραγος ένας άνθρωπος μπροστά σε μια αδικία και άλλο να ανάγει την προσωπική του αυτή παρέμβαση και τακτική σε θεώρημα βάσει του οποίου μπορεί να επιτευχθεί ο σοσιαλισμός.
    Αυτό που λες ότι χρειάζεται να κάνουμε, λίγο πολύ το κάνουμε όλοι. Όχι όμως προσπαθώντας να κατακτήσουμε το σοσιαλισμό, αλλά επειδή ως κοινωνικά αλληλεξαρτώμενα άτομα δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς, όταν έχουμε ελαφρώς ανεπτυγμένη συνείδηση.

    Στο ποστ σου όμως δεν μιλούσες γι' αυτό, αλλά για τον σοσιαλισμό και την σκέψη που τον προάγει. Ο σοσιαλισμός, μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως, όπως αυτό έχει συμβεί πολλές φορές στην ιστορία. Μπορεί καθένας από εμάς να τον καταλαβαίνει όπως θέλει, αλλά ως ιδέα ο σοσιαλισμός ουδέποτε υπήρξε οτιδήποτε άλλο εκτός από ένα πολιτικοοικονομικό σύστημα κατοχής και διαχείρισης των παραγωγικών μέσων και κατανομής του πλούτου και των αγαθών. Όλα τα συνεπακόλουθα που προκύπτουν ως προβλήματα της κοινωνικής οργάνωσης μέσα στο πλαίσιό του, μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο υπό τον όρο ότι ο αρχικός του στόχος έχει επιτευχθεί.

    Οπότε, επιμένω ότι ίσως μιλάμε για άλλα πράγματα. Μπορείς να εφεύρεις και να προτείνεις ένα νέο σύστημα που θα του δώσεις εσύ ένα όνομα. Δεν είναι απαραίτητο να εγκρίνει κανείς το σύστημα που υποστηρίζει η ιδέα του σοσιαλισμού. Είναι όμως απαραίτητο οι λέξεις που χρησιμοποιούμε να σημαίνουν αυτό που αυτές προσδιορίζουν, για να μπορούμε να συνεννοηθούμε :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. "Μπορεί καθένας από εμάς να τον καταλαβαίνει όπως θέλει, αλλά ως ιδέα ο σοσιαλισμός ουδέποτε υπήρξε οτιδήποτε άλλο εκτός από ένα πολιτικοοικονομικό σύστημα κατοχής και διαχείρισης των παραγωγικών μέσων και κατανομής του πλούτου και των αγαθών. Όλα τα συνεπακόλουθα που προκύπτουν ως προβλήματα της κοινωνικής οργάνωσης μέσα στο πλαίσιό του, μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο υπό τον όρο ότι ο αρχικός του στόχος έχει επιτευχθεί."
    Άρα, με αυτή τη λογική κανείς στον κόσμο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως Σοσιαλιστής, αλλά μόνο ως επιθυμών το Σοσιαλισμό και εν μέρει συμφωνώ με αυτό.
    "...άλλο να ανάγει την προσωπική του αυτή παρέμβαση και τακτική σε θεώρημα βάσει του οποίου μπορεί να επιτευχθεί ο σοσιαλισμός."
    Εγώ δεν λέω ότι έτσι θα επιτευχθεί ο Σοσιαλισμός. Πιστεύω όμως ότι υπάρχουν και άλλα προτάγματα ισάξια με το Οικονομικό. Γιατί όπως λες κι εσύ δε συμφώνησαν όλοι οι θεωρητικοί και όλοι οι επι του πρακτικού πεδίου Σοσιαλιστές στο Οικονομικό ως το πρωταρχικά Σημαντικό. Το Σημαντικό βέβαια συμβάδιζε με την κάθε εποχή και τις ανάγκες της, με το νου του καθενός, με τον τρόπο που ήθελε να οργανώσει τον αγώνα του, με τις μεθόδους που διάλεγε κ.α.
    Με τη σκέψη πάντως πως το Οικονομικό Κομμάτι είναι η κατεξοχήν και απαραίτητη συνθήκη του Σοσιαλισμού, δε μπορεί να ήταν σοσιαλιστές, θεωρητικοί όπως ο Μαρκούζε, ο Καστοριάδης ή ακόμα και ο Αναρχικός Μπακούνιν, ο οποίος δε φαινόταν -τουλάχιστον στα μάτια μου - να ενδίδει τόσο πολύ μόνο στην οικονομική πλευρά του θέματος, δίνοντας ισομερή βάση στην πολύπλευρη Ελευθερία του Ανθρώπου, σε όλα τα πεδία και στο οικονομικό εννοείται.
    Συνεχίζω να πιστεύω πως συμφωνούμε...
    Να σου πω την αλήθεια, την κουβέντα αυτή θα μπορούσαμε να την κάνουμε από κοντά. Θα λύναμε πολλές τυχόν παραξηγήσεις και θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Βρίσκω λίγο ατυχές το παράδειγμα του Μπακούνιν, γιατί αυτός, ως θεωρητικός του αναρχισμού, ήταν ενάντιος στην ίδια την ύπαρξη του κράτους, ακόμα κι αν αυτό ήταν σοσιαλιστικό. Διάλεξε για τι θα μιλήσουμε: για αναρχία ή για σοσιαλισμό;

    Ελευθεριακέ, δεν παίρνω καμιά ευχαρίστηση από το να διαφωνώ ντε και καλά μαζί σου. Το φέρνει η συζήτηση την οποία αγαπώ όσο τίποτα. Έχω απλώς άλλη γνώμη. Τι να κάνω;
    Δεν είναι κακό να διαφωνούν οι άνθρωποι. Η κουβέντα έτσι, γίνεται πιο προκλητική και ενδιαφέρουσα.
    Αν όμως νομίζεις ότι συμφωνείς μαζί μου, δεν θα σε κοντράρω. Είμαι μαζί σου :)))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Άνθρωποι που θέλουν τα ίδια πράγματα, τελικά συμφωνούν.
    Σε ό,τι αφορά το Μπακούνιν, ο Αναρχισμός είναι ρεύμα σκέψης του Σοσιαλισμού, άσχετα αν κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί μαζί του. Ο διαχωρισμός της Αναρχικής σκέψης από τη Σοσιαλιστική Θεωρία οδηγελι σε δογματισμό και περιχαράκωση της θεωρίας αυτής.Δεν είναι απαραίτητη συνθήκη του Σοσιαλισμού το Κράτος, γιατί τότε μπορεί να θεωρηθεί Σοσιαλισμός και ο ΕθνικοΣοσιαλισμός και μάλιστα ΥπερΣοσιαλισμός, αφού παίρνουμε ως γνώμονα το Κράτος.
    Ούτε εγώ έχω πρόβλημα που διαφωνούμε, γιατί δεν είναι θέμα τελικού προορισμού αλλά μέσων και ειδικής προβληματικής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Τέκνα του Διαφωτισμού είναι ο Φιλευθερισμός και ο Σοσιαλισμός, δύο φιλοσοφικά ρεύματα, τα οποία εμπεριέχουν πολλές τάσεις μέσα τους, κάποιες εκ των οποίων εκφράζονται στα πολιτικά κόμματα. Η αμφισβήτηση οφείλει να παρεισφρύει και στις δύο αυτές ιδεολογικές οικογένειες.

    Από τη φεουδαρχική κοινωνία του ΙΗ΄ αιώνα φτάσαμε στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία του σήμερα, όπως την ξέρουμε, την αντιλαμβανόμαστε και τη βιώνουμε.

    Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι ιδεολογία, αλλά φάση, ιστορική εποχή. Ο καπιταλισμός βιώνει μια νέα φάση στην εξέλιξή του με διακριτή κουλτούρα και νέα χαρακτηριστικά στην οργάνωση της εργασίας, στους όρους του εμπορίου, στη λήψη αποφάσεων, στη δομή της βιομηχανίας και του στρατού.

    Αμφισβήτηση, σύνθεση και προσαρμοστικότητα. Πολλοί τα υιοθετούν προγραμματικά, λίγοι τα κάνουν πράξη. Όλα αυτά πρέπει να εντάσσονται σε ένα πρόγραμμα και να αποσκοπούν κάπου. Πολιτικές εκφράσεις της Δεξιάς και της Αριστεράς επιλέγουν διάφορες στρατηγικές. Στην εποχή της μετανεοτερικότητας, άλλα κόμματα επιχειρούν να πλασαριστούν σε πρωταγωνιστική θέση καθορίζοντας τις εξελίξεις και άλλα επιλέγουν να ξεσκονίζουν τα ιδεολογικά τους αγάλματα και να διαιωνίζουν τα ιερά τους ευαγγέλια.

    Το τελικό ζητούμενο είναι η έμπρακτη προσπά- θεια (εξοσυία, άσκηση δημόσιων πολιτικών) για δημιουργία ευημερείας στη βάση της κοινωνικής πυραμίδας. Το ηθικό διακύβευμα κάθε δημοκρατι-
    κού πολιτεύματος δεν είναι άλλο από τη μείωση των ανισοτήτων και της φτώχειας, ο συγκερασμός ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Το εργα-
    λείο γι' αυτό είναι το κράτος, το οποίο πρέπει να ελέγχει ρυθμιστικά τις οικονομικές λειτουρ-
    γίες της αγοράς και να αναδιανέμει προς τα κά-
    τω τη συσσώρευση κέρδους.
    M.d.T.

    ΑπάντησηΔιαγραφή