Μια προσπάθεια προσέγγισης.
Οι Διαφωνίες είναι ΕΥΠΡΟΣΔΕΚΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ
Πόσο "Νέο"- μπορεί να είναι ο Κοινωνικός Αναρχισμός;
Τι θα μπορούσε να προσφέρει στη σύγχρονη πολύπαθη εποχή;
Οι "Νεο"-Αναρχικοί προσπαθούν να συνδέσουν τις βασικές αξίες και προτάγματα του Αναρχισμού με τη συγχρονικότητα των κοινωνικών προβλημάτων και των πιθανών διεξόδων από αυτά.
'Οποιος βλεπει σε οποιαδήποτε μορφή Αναρχισμού ("παλιού"-"νέου") μόνο τρομοκρατία, γκαζάκια και μολότοφ ή είναι χαζός ή το κάνει επίτηδες ή επιτρέπει στο μυαλό του να πληροφορείται μόνο από τα δελτία ειδήσεων των οκτώ.
Τι θα μπορούσε να προσφέρει στη σύγχρονη πολύπαθη εποχή;
Οι "Νεο"-Αναρχικοί προσπαθούν να συνδέσουν τις βασικές αξίες και προτάγματα του Αναρχισμού με τη συγχρονικότητα των κοινωνικών προβλημάτων και των πιθανών διεξόδων από αυτά.
'Οποιος βλεπει σε οποιαδήποτε μορφή Αναρχισμού ("παλιού"-"νέου") μόνο τρομοκρατία, γκαζάκια και μολότοφ ή είναι χαζός ή το κάνει επίτηδες ή επιτρέπει στο μυαλό του να πληροφορείται μόνο από τα δελτία ειδήσεων των οκτώ.
Γιατί με αυτή τη λογική, μπορεί κάποιος να δει στον τρέχοντα Φιλελευθερισμό απάτες και Σκάνδαλα, στη Σοσιαλδημοκρατία φιλελευθεροποίηση και ανέχεια, στον Κομμουνισμό άρνηση και κοινωνικό αναχωρητισμό και φυσικά σε οποιαδήποτε άλλη ιδεολογία ή απόφυση αυτής μπορούν να εντοπιστούν στρεβλώσεις και παραποιήσεις.
Αυτό είναι το μόνο σίγουρο και το θεωρώ απόλυτα λογικό.Καμία θεωρία δεν αποτελεί πανάκεια, καμία θεωρία δε λύνει όλα τα προβλήματα των κοινωνικών ομάδων ούτε και θα τα λύσει κάποτε.
Το απλοϊκό λοιπόν επιχείρημα πως ο Αναρχισμός είναι βία και μόνο αυτό δεν ευσταθεί.
Άλλωστε, υπάρχει κάποια ιδεολογία χωρίς βία υποβόσκουσα ή φανερή;
Γιατί αν δεχθούμε πως Αναρχισμός= Βία, τότε όλοι οι ασκούντες βία είναι Αναρχικοί, ενώ όσοι τίθενται κατά της βίας δε θα μπορέσουν ποτέ, ακόμα κι αν ήθελαν, να γίνουν Αναρχικοί.
Ο "Νεο"-Αναρχισμός λοιπόν δε σημαίνει "Νεο"-Βία, αλλά επαναπροσδιορισμός της Αναρχικής θεωρίας στα σημερινά δεδομένα, στις απαιτήσεις των καιρών.
Βέβαια η Αναρχική θεωρία δεν αποτελεί συμπαγή ολότητα και συνεπώς δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη, όπως όλες οι πολιτικές θεωρίες άλλωστε.
Μιλάω για Πολιτικές Θεωρίες, όχι για συστήματα διαχείρισης Εξουσίας.
Δεν είναι μαγειρική συνταγή με συγκεκριμένες δόσεις και ψήσιμο σε χαμηλή φωτιά.
Η επαγρύπνηση και η αποφυγή αγκυλώσεων είναι απαραίτητα συστατικά.
Οι βασικοί στόχοι όμως παραμένουν.
Η εποχή μας δεν είναι αυτή του Μπακούνιν ή του Κροπότκιν για παράδειγμα.
Δεν είναι καν αυτή του Μπούκτσιν.
Τα δεδομένα είναι διαφορετικά και κυρίως η τεχνολογική έξαρση μάλλον δημιουργεί νέες προοπτικές για άμεσες ή τουλάχιστον διαφορετικές παρεμβάσεις ( Μαρκούζε, Καστοριάδης και άλλοι είχαν μιλήσει καίρια για τέτοια θέματα πριν χρόνια).
Ο "Νεο"-Αναρχισμός λοιπόν δεν αλλάζει το όραμα του Κλασικού Αναρχισμού για τη μελλοντική κοινωνία, ψάχνει όμως δυνατότητες "εκμετάλλευσης" κοινωνικών και τεχνολογικών πόρων, ώστε το όραμα να καταστεί περισσότερο άμεσο και λιγότερο ουτοπικό.
Να μπορεί να κατηγοριοποιηθεί με όρους καθημερινότητας και σε επίπεδο έστω μικρών νικών, νικών που δημιουργούν ρήγματα στη σκέψη, αν όχι στην απολυτοσύνη μιας πράξης.
Δύο κυρίως πεδία απασχολούν το "Νεο"-Αναρχισμό:Δεν είναι καν αυτή του Μπούκτσιν.
Τα δεδομένα είναι διαφορετικά και κυρίως η τεχνολογική έξαρση μάλλον δημιουργεί νέες προοπτικές για άμεσες ή τουλάχιστον διαφορετικές παρεμβάσεις ( Μαρκούζε, Καστοριάδης και άλλοι είχαν μιλήσει καίρια για τέτοια θέματα πριν χρόνια).
Ο "Νεο"-Αναρχισμός λοιπόν δεν αλλάζει το όραμα του Κλασικού Αναρχισμού για τη μελλοντική κοινωνία, ψάχνει όμως δυνατότητες "εκμετάλλευσης" κοινωνικών και τεχνολογικών πόρων, ώστε το όραμα να καταστεί περισσότερο άμεσο και λιγότερο ουτοπικό.
Να μπορεί να κατηγοριοποιηθεί με όρους καθημερινότητας και σε επίπεδο έστω μικρών νικών, νικών που δημιουργούν ρήγματα στη σκέψη, αν όχι στην απολυτοσύνη μιας πράξης.
Η Οριζοντιοποίηση της Ιεραρχίας (δηλαδή Μη Ιεραρχία)
και Οι Δυνατότητες του Διαδικτύου
ΜΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ
Το σύστημα εργασίας μέσα στο οποίο όλοι σχεδόν κινούμαστε, δεν είναι πλέον τόσο ιεραρχικό όσο παλιότερα ή τουλάχιστον δεν θέλει να φαίνεται έτσι πια. Δε φαντάζει τόσο απόλυτο και σκληρό, ο προϊστάμενος δεν αποτελεί αυθεντία, οι νεότερες γενιές Μάνατζερς έχουν διδαχθεί άλλες τακτικές.
Μεγάλο κομμάτι των «επιστημών» του Μάνατζμεντ και των Βιομηχανικών Σχέσεων έχουν αλλάξει προοπτική και πλεύση.
Οι επιχειρησιακές θεωρίες έχουν αρχίσει να επικεντρώνονται στον ανθρώπινο παράγοντα, πάντα βέβαια με την προοπτική του κέρδους, της επέκτασης και των κανόνων του σύγχρονου επιχειρείν. Στρέφουν την προσοχή τους περισσότερο στο ανθρώπινο δυναμικό και ισχυρίζονται ξεκάθαρα ότι είναι πιο σημαντικό από τα υλικά κεφάλαια. Βέβαια οι άνθρωποι ήταν πάντα σπουδαίο υλικό για τις επιχειρήσεις, αλλά τώρα ο τρόπος προσέγγισης έχει αρχίζει να αλλάζει πρόσωπο.
Όπως λοιπόν υπήρχε ο "Σοσιαλισμός με Ανθρώπινο Πρόσωπο", έτσι προέκυψε και η "Επιχείρηση με Ανθρώπινο Πρόσωπο". Ο καπιταλισμός… σοσιαλίζει.
Φαίνεται να εμπεριέχει μορφές αυτο-οργάνωσης και αμεσότητας, που πριν δεκαπέντε χρόνια ήταν αδύνατο να προβλεφθούν. Πολλές συναντήσεις (sic. Meetings) με τη συμμετοχή χαμηλόβαθμων στελεχών, μικρές άτυπες ομάδες που λειτουργούν ως πυρήνες σκέψης και δράσης, προϊστάμενοι που δε διατάζουν αλλά ζητάνε τη γνώμη σου, εξειδίκευση ταυτόχρονα με προσπάθεια για σφαιρική γνώση της δουλειάς της Διεύθυνσης που τυχαίνει να εργάζεσαι κ.α.
Φαίνεται λοιπόν ότι η αλληλεγγύη δεν είναι το όπλο των λαών, αλλά συνεχίζει να αποτελεί το μυστικό όπλο των επιχειρηματιών, το κρυφό όπλο του Καπιταλισμού. Το κέρδος ενώνει, οι επιχειρήσεις είναι οι φορείς του και έτσι ενώ δείχνουν να ανταγωνίζονται, ζουν και αναπνέουν μέσα στο ίδιο περιβάλλον, ένα περιβάλλον που φυσικά δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τη συμμετοχή και την υποστήριξή μας (πως να κάνεις κι αλλιώς θα μου πεις;), ένα περιβάλλον που έχει δομηθεί για κέρδη και όχι για ανθρώπους.
Ο "Νεο"-Καπιταλισμός εγκολπώνοντας στην περιρρέουσα "ουσία" του αμεσοδημοκρατικά προτάγματα και οριζόντιες σχέσεις προϊσταμένων – υφισταμένων δείχνει το δρόμο.
Σήμερα, μέσα στην Καπιταλιστική Επιχείρηση λειτουργούν ταυτόχρονα ιεραρχικές και μη ιεραρχικές δομές. Νομίζω πως αυτό από μόνο του είναι κάτι πρωτόγνωρο. Βέβαια ποτέ δε θα γίνει η οργάνωση της Επιχείρησης μη ιεραρχική. Η Εταιρική κουλτούρα δεν το επιτρέπει. Η Γραφειοκρατία θα είναι πάντα στο προσκήνιο. Όσο όμως συμφέρει την Επιχείρηση, οι αντίθετες δομές θα συνυπάρχουν και θα χρησιμοποιεί είτε τη μία είτε την άλλη κατά το κερδοφόρο δοκούν. Πάντα θα υπάρχουν Προϊστάμενοι, Υποδιευθυντές, Διευθυντές κ.τ.λ.. Άλλωστε η επιχείρηση είναι εργασιακός στρατός. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει όλοι, Μεγαλόβαθμους Μόνιμους του Στρατού να αποστρατεύονται και αμέσως να βρίσκουν δουλειά ως Διευθυντές Ανθρώπινου Δυναμικού σε μεγάλες Επιχειρήσεις;
Από την άλλη, αν εμείς δε στοχεύουμε στο επιχειρηματικό κέρδος, μπορούμε να στοχεύσουμε στο κοινωνικό κέρδος; Να κάνουμε meetings(sic) στις γειτονιές, να σταματήσουμε τους Αρχηγισμούς στο κοινωνικό πεδίο, να συνεργαστούμε;
Αν οι επιχειρήσεις κατάφεραν να φτιάξουν μικρά «σοβιέτ», να ενώσουν ανθρώπους, να οριζοντιοποιήσουν -τηρουμένων των αναλογιών- τις εργασιακές σχέσεις και να πείσουν για την αναγκαιότητα ύπαρξής τους, εμείς ως κοινωνία γιατί δε μπορούμε;
Η προσπάθεια για μη-ιεραρχία στην επιχείρηση δεν είναι κάτι που στηρίζεται σε κοινό όραμα και στόχους. Όλοι μέσα σε αυτό ψάχνουν το ατομικό τους κέρδος, την ανέλιξη τους στην ιεραρχία, την ανάπτυξη και επέκταση της επιχείρησης, πάντα προς ίδιον όφελος. Το γεγονός πως μια δουλειά μπορεί να έχει περισσότερο ενδιαφέρον από κάποια άλλη λίγη σημασία έχει. Ο ιδωτικός-ατομικός σκοπός είναι κοινός. Υπάρχει ισχυρή ψευδαίσθηση οριζόντιων δομών, επίφαση φιλελευθεροποίησης εργασιακών σχέσεων, τζινάκι τις Παρασκευές, αλλά η καθετοποίηση υποβόσκει στο φόντο και καραδοκεί. Είναι σαν να λες ότι υπάρχει κάποτε περίπτωση η Αστυνομία να γίνει μη-ιεραρχική. Υπάρχει τέτοια περίπτωση;
Λένε λοιπόν οι "Νεο"-Αναρχικοί: αφού στις επιχειρήσεις γίνεται προσπάθεια για εκδημοκρατισμό και κοινο-νοημοσύνη, αφού σκέψεις και προτάσεις του εργατικού κινήματος τέθηκαν στην υπηρεσία του Καπιταλισμού, δεν πρέπει οι εργαζόμενοι να διεκδικήσουν τα κεκτημένα; Δεν πρέπει να σκεφτούν και να προσπαθήσουν να δράσουν; Δεν πρέπει να αυτο-οργανωθούν, να συστήσουν μικρές ή μεγάλες ομάδες σκέψης και δράσης; Είναι δυνατόν μόνο το κέρδος να λειτουργεί ως μηχανή σκέψης και πράξης; Η δημιουργικότητα μόνο στη δουλειά λογίζεται; Αν κάτι δεν αποτιμάται σε χρήματα, παύει να αξίζει τον κόπο; Δεν υπάρχει Αξία Χρήσης; Μόνο η Αξία Ανταλλαγής ισχύει; Αφού λοιπόν στις επιχειρήσεις υιοθετούνται αμεσοδημοκρατικές πρακτικές και ελευθεριάζον κλίμα (ερήμην των περισσοτέρων συμμετεχόντων) και εφόσον αυτό λειτουργεί έστω και ως ψυχολογικό έναυσμα, γιατί εμείς δεν μπορούμε να δούμε και να αντιγράψουμε το αντιδάνειο;
Οι "Νέο"-Αναρχικοί ισχυρίζονται πως αφού το Σύστημα Κυριαρχίας μπορεί, τότε μπορούμε κι εμείς. Και μάλλον δεν έχουν άδικο.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Το διαδίκτυο είναι τοις πάσι γνωστό πως έχει αμεσοδημοκρατική δομή και αντίστοιχη δυνατότητα πράξης. Οι δομές του είναι οριζόντιες και αυτό συμπεραίνεται από το απλό παράδειγμα των παιχνιδιών που μπορούν να παίξουν 4-5 άτομα ταυτόχρονα έως συνθετότερες λειτουργίες, όπως για παράδειγμα κοινωνικές κινήσεις που μπορεί να προκαλέσει ή να επισπεύσει, bloggers που μπορούν να επικοινωνήσουν αδιαμεσολάβητα μεταξύ τους κ.α.
Η ιδέα της διαρκούς συνέλευσης που πλανάται ως φάντασμα πάνω από το Αναρχικό κίνημα από τη γέννησή του, έχει σήμερα τις υλικές δυνατότητες να επιτευχθεί. Η αυτόνομη οργάνωση χωρίς Παγιωμένες Ιεραρχήσεις και Πολιτικάντικη Αριστοκρατία είναι μπροστά μας. Όλα αυτά βέβαια εγκυμονούν και κινδύνους. Πολλοί άνθρωποι "μαζεμένοι" σε ένα χώρο ελέγχονται πιο εύκολα και με λιγότερο κόπο. Βούτυρο στο ψωμί των Κρατικών Αρχών Ελέγχου δηλαδή. Όμως το Διαδίκτυο-όπως το σύνολο της τεχνολογίας- γεννάει ανάλογα με τη χρήση του, θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα. Αν υπάρχει κάποιος άμεσος αγώνας αυτή τη στιγμή -και πέρα από όλα τα άλλα- είναι να υπερασπιστούμε την αυτονομία του Κοινωνικού Διαδικτύου.
Γιατί ο αγώνας ήταν πάντα για την Ελευθερία, άσχετα από τις μορφές που έπαιρνε. Και σήμερα για την Ελευθερία πρόκειται.Η Πληροφορία είναι σίγουρα το ένα από τα κρίσιμα σύγχρονα Ελευθεριακά διακυβεύματα.Πληροφορία και Άποψη:Δύο φοβογόνες παράμετροι για κάθε Κρατική Εξουσία...
Υπέροχο κείμενο, ουσιαστική παρέμβαση για την επικαιροποίηση του διαρκούς αγώνα για την ελελυθερία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ αγώνας είναι για την ελευθερία. Ελευθερία όμως από τι ; Μήπως αν πούμε "ο αγώνας είναι για τη δημοκρατία" γίνει κατανοήτο τι μας καταδυναστεύει ; Δύο πιστεύω ότι είναι οι κύριες ελλείψεις της εποχής, σε παγκόσμιο επίπεδο, η δημοκρατία και η παιδεία. Δεν ξέρω να σου πω ποιο προυποτίθεται για την ύπαρξη του άλλου. Δεν έχω διαβάσει περι αναρχισμού και δεν ξέρω πολλά. Ξέρω όμως ότι το ζητούμενο δεν είναι μόνο αν θα γίνει μια επιχείρηση πιο ανθρωποκεντρική ή αν οι εργαζόμενοι θα συμμετέχουν στα μιτινγκς. Το ζητούμενο μάλλον θα πρέπει να είναι κάτι πιο ριζικό, κάτι που θα αλλάξει τις υπάρχουσες δομές και θα της κάνει (πιο) δημοκρατικές. Ώστε να μπορούν όλοι να συναποφασίσουν, όχι δίνοντας λευκή (εγώ τη λέω τυφλή) επιταγή, αλλά συναποφασίζοντας κάθε απόφαση. Ύστερα μάλλον θα αλλάξουν και τα υπόλοιπα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαράλαμπος, σε ευχαριστώ πολύ για το ενθαρρυντικό σου σχόλιο.
ΑπάντησηΔιαγραφήHappyHour λές: "Ξέρω όμως ότι το ζητούμενο δεν είναι μόνο αν θα γίνει μια επιχείρηση πιο ανθρωποκεντρική ή αν οι εργαζόμενοι θα συμμετέχουν στα μιτινγκς." Συμφωνώ απόλυτεα. Άλλωσετ δε λέω αυτό. Λέω πως οι επιχειρήσεις έχουν χρησιμοποιήσει πολύ καλυτερα ιδεες που δε τους ανήκουν για να πραγματοποιήσουν μεγαλύτερα κέρδη και επίφαση δημοκρατικότητας.
"Ώστε να μπορούν όλοι να συναποφασίσουν, όχι δίνοντας λευκή (εγώ τη λέω τυφλή) επιταγή, αλλά συναποφασίζοντας κάθε απόφαση. Ύστερα μάλλον θα αλλάξουν και τα υπόλοιπα." Συμφωνούμε απόλυτα
ενδιαφερον το αρθρο σου και πολυ σωστο συμφωνω απολυτα σε οσα γραφεις δεν μας λες ομως πως θα ξυπνησουν οι χρησιμοι ηλιθιοι (μαζα) απο τον λιθαργο και την μαλακινση εγκεφαλου που εχουν με εκτιμηση billtaxi
ΑπάντησηΔιαγραφήπολυ ωραιο και κατανοητο αρθρο.
ΑπάντησηΔιαγραφήbill αυτο ειναι το θεμα. οτι ειναι δυσκολο να ενεργοποιηθει ο απαιτουμενος ογκος που θα μπορει ν᾽αλλαξει τα πραγματα. το προβλημα δεν ειναι τοσο ο αριθμος, οσο η πολυδιασπαση. υπαρχουν πολλοι που θελουν ν᾽αλλαξουν, αλλα δεν ειναι ενωμενοι. η ευχη και η καταρα του διαδικτυου
Πολύ ωραίο και χρήσιμο post,όμως έχω μιάν απορία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠότε παρακαλώ στην ιστορία ξεκίνησε κάτι αγνό και σωστό ως επανάσταση,αλλαγή ή οτιδήποτε άλλο και δεν καπελώθηκε στη πορεία απο τους έχοντας συμφέρον!
Ας υποθέσουμε πως γυρίζει ο κόσμος ανάποδα,ξυπνάει ο Έλληνας ή ο οποιοσδήποτε στον κόσμο τέλος πάντων,αλλάζουνε τα πράγματα και όλοι μαζί ενωμένοι πάμε να φτιάξουμε την ιδανική πολιτεία που θέλουμε,ποθούμε και που γι'αυτήν αγωνιστήκαμε.
Ποιός μπορεί να πεί ότι δεν θα οδηγηθεί-τροχιοδρομηθεί,εκεί που θέλουν αυτοί που έχουν ΠΑΝΤΑ ίδιον όφελος και συμφέρον απο τέτοιου είδους καταστάσεις,αυτοί που πάντα επιπλέουν σε κάθε είδους κοινωνικές εξεγέρσεις,επαναστάσεις,αλλαγές χωρίς μιά σταγόνα ιδρώτα.
Αυτοί οι ολίγοι που υπάρχουν σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες και καθοδηγούν τις μάζες για δικό τους όφελος!
Και στη τελική ποιός δε μου λέει εμένα οτι και αυτό που διαφαίνεται σήμερα στον ορίζοντα,δεν είναι καθοδηγούμενο απο την ίδια κάστα,μας ρίχνουν το τυρί της επανάστασης και δε βλέπουμε τη φάκα της εξαπάτησης??
Ημέχρι τώρα παγκόσμια ιστορία,έχει άπειρα τέτοια παραδείγματα.
Ίσως είναι λάθος οι σκέψεις μου,αλλά στη μέχρι τώρα ζωή μου έχω μάθει να τηρώ τη παροιμία που λέει όπου ακούς πολλά κεράσια,κράτα και μικρό καλάθι.
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
Κάνοντας μια πολύ σύντομη και πρόχειρη έρευνα, διαπίστωσα ότι η ελληνική βιβλιογραφία δεν έχει ασχοληθεί με τον όρο "νεο-αναρχισμός", που επιχειρείς να αναλύσεις και πολύ σωστά να τον εντάξεις στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο γίγνεσθαι. Με επιφύλαξη επισημαίνω επίσης ότι ο όρος δεν έχει "περάσει" καν στις πολιτικές επιστήμες. Αν ισχύει το αντίθετο, θα ήθελα τη βιβλιογραφική αναφορά και ένα κριτικό σχόλιο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥπάρχει ένα βιβλίο με κείμενα του Noam Chomsky για τον αναρχισμό ως έννοια και θεωρία: Barry Pateman. (ed.) (2005). Noam Chomsky on Anarchism. Edimburgh: AK Press. Δεν είναι μεταφρασμένο στα ελληνικά, αλλά θα ήθελα να ρωτήσω μήπως το έχεις διαβάσει και αν έχεις εντοπίσει εκεί μέσα τον όρο "νεο-αναρχισμός".
Βρίσκω λογικό στην εποχή των νεο -ισμών να υπάρχει επίδραση και στην αναρχική θεωρία και να εξελιχθεί προς την κατεύθυνση που αναλύεις.
Με πλήρη επίγνωση της άγνοιας μου πάνω στο θέμα έχω κάποιες παρατηρήσεις - ενδεχομένως ανούσιες και χάσιμο χρόνου για τους γνώστες - να κάνω και να καταλήξω με κάποια ερωτήματα προς περαιτέρω συζήτηση. Σε κάθε περίπτωση, προτείνω να συνεχίσεις προς την κατεύθυνση που ξεκίνησες και περιμένω και άλλα κείμενα σχετικά.
Παρά τις καλές προθέσεις, νομίζω ότι η αναρχική θεωρία δεν επαναπροσδιορίζεται από τον νεο-αναρχισμό. Θέσεις - κλειδιά παραμένουν οι σταθερές της θεωρίας: κατά της ατομικής ιδιοκτησίας, κατά της καπιταλιστικής παραγωγής, κατά του κέρδους, κατά της μισθωτής εργασίας, κατά του κράτους.
Το ζητούμενο της μη ιεραρχίας και της δυνατότητας εκμετάλλευσης της τεχνολογίας (διαδίκτυο) που εισάγεις ως ποιοτικά χαρακτηριστικά στην έννοια του νεο-αναρχισμού περισσότερο δρουν προς την κατεύθυνση της υλοποίησης των προγραμματικών στόχων της αναρχίας και λιγότερο προς τον επαναπροσδιορισμό της ίδιας της θεωρίας.
Και τα δύο παραπάνω χαρακτηριστικά αφορούν ζητήματα οργάνωσης και μεθόδου. Από την ανάλυση δεν είδα να μπαίνει κάποιο νέο στοιχείο στην ατζέντα ούτε πώς τα θεμελιώδη αιτήματα του αναρχισμού τίθενται με νέους όρους (πχ παγκοσμιοποίηση).
Σίγουρα σε ένα κείμενο εισαγωγής δεν μπορείς να τα πεις όλα. Δεκτό. Στα κείμενα που θα ακολουθήσουν θα ήθελα να δω πώς η τεχνολογία και η "μη ιεραρχία" ανανεώνουν την αναρχία σε μια σειρά από θέματα, όπως ελευθερία, εξατομίκευση, κυβέρνηση, τάξη, δημοκρατία, πλούτος, κράτος, ουτοπία.
Διέκρινα επίσης ότι ο νεο-αναρχισμός δεν αμφισβητεί τον αναρχισμό, όπως συμβαίνει αντίστοιχα σε άλλα παραδείγματα με τις πολιτικές θεωρίες. Το πρώτο που μου έρχεται τώρα στο μυαλό είναι το παράδειγμα του A.Gramsci και τα Τετράδια Φυλακής. Σε αυτά αμφισβήτησε το μαρξισμό ως ιδεολογία και ζήτησε να ξαναμελετηθεί η σκέψη του Marx. Στην περίπτωσή μας φαίνεται πως δε συμβαίνει το ίδιο. Να ρωτήσω αν υπάρχει κάποιος στοχαστής που να τροφοδοτεί σήμερα με περιεχόμενο τον όρο νεο-αναρχισμός;
Ο νεο-αναρχισμός, όπως σωστά επισημαίνεις, δε στηρίζεται στη βία και την ανελευθερία, αλλά στην ελευθερία. Το ερώτημα είναι η διερεύνηση της σχέσης ελευθερία και συναίνεση, αφού πάνω σε αυτές μπορεί να θεμελιωθεί η ηγεμονία.
M.d.T.
Κε Ανώνυμε αναζήτησε το βιβλίο του Noam Chomsky από τις εκδόσεις Κέδρος.Μόλις κυκλοφόρησε με τίτλο Νόαμ Τσόμσκυ Περι Αναρχισμού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα σαι καλά
Ωράιος ο Ιωάννης. Δε το ήξερα ούτε εγώ αυτό.Σε ευχαριστώ για την πληροφορία, αλήθεια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια τη NANTIA-BAD RELIGION 7.Είναι αλήθεια ότι η ιδανική πολιτεία -οποιασδήποτε δομής και προοπτικής- είναι μόνο μέσα στο μυαλό του ανθρώπου.
"Αυτοί που πάντα επιπλέουν σε κάθε είδους κοινωνικές εξεγέρσεις ,επαναστάσεις,αλλαγές χωρίς μιά σταγόνα ιδρώτα." Αυτό που λες υπήρχε πάντα και δεν είναι τόσο εύκολο να αποφευχθεί. Όσο και να σου φανεί ρομαντικό αυτό που θα γράψω: η προσπάθεια μετράει, το ταξίδι, για μένα τουλάχιστον. Όταν κάνεις κάτι το κάνεις για όλους και ό,τι γίνει. Δεν περιμένεις το τέλειο, ξέρεις τι μπορεί να συμβεί. Δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο μαζικής συμμετοχής σε κάποια κίνηση. Κάποιοι λίγοι ή πολλοί (όχι όλοι πάντως) έκαναν βήματα, κάποιοι ακολουθούσαν, κάποιοι όχι και στο τέλος όλοι γευόντουσαν τους καρπούς.
Λες: "Και στη τελική ποιός δε μου λέει εμένα οτι και αυτό που διαφαίνεται σήμερα στον ορίζοντα, δεν είναι καθοδηγούμενο απο την ίδια κάστα, μας ρίχνουν το τυρί της επανάστασης και δε βλέπουμε τη φάκα της εξαπάτησης??
Ημέχρι τώρα παγκόσμια ιστορία,έχει άπειρα τέτοια παραδείγματα.
Ίσως είναι λάθος οι σκέψεις μου,αλλά στη μέχρι τώρα ζωή μου έχω μάθει να τηρώ τη παροιμία που λέει όπου ακούς πολλά κεράσια,κράτα και μικρό καλάθι."
Μπορεί και να έχεις δίκιο, αλλά δεν μπορούμε να μπούμε σε συνωμοσιολογικό πεδίο, γιατί τότε θα χάσουμε και τα κεράσια και τα καλάθια. Αν τυχόν όπως λένε και "τα πρωτόκολλα των σοφών της Σιών" είναι όλα φτιαχτά, παίξαμε και χάσαμε… Εγώ προσωπικά αδυνατώ να πιστέψω τέτοιες θεωρίες και παραμένω πραγματιστής. Επίσης θέλω να σου πω, πως επειδή πατάω γερά στα θεμέλια της πραγματικότητας, δεν τρέφω αυταπάτες για επανάσταση. Δεν γίνονται επαναστάσεις έτσι, όπως ξέρεις κι εσύ.
Οι σκέψεις σου δεν είναι λάθος ή σωστές, είναι σκέψεις ενός ανθρώπου που ανησυχεί και ενδιαφέρεται. Απλά λέω πως είναι καλύτερο να είμαστε θετικοί, παρά να γινόμαστε αρνητικοί επειδή κάποιοι ίσως θέλουν να μας πιάσουν στη φάκα της Επανάστασης σαν ποντίκια. Αν συμβαίνει αυτό, τότε υπάρχει ένας λόγος παραπάνω να αντιδράσουμε…
Η φιλοξενία στο blog, για όποτε το επιθυμήσεις είναι αυτονόητη.
Για τον M.d.T.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑ)Δε το έχω διαβάσει το βιβλίο που αναφέρεις, οπότε δεν μπορώ να ξέρω αν αναφέρεται στην έννοια του Νεοναρχισμού. Από την άλλη, νομίζω πως ο Τσόμσκι ή ο Χάουαρντ Ζιν έχουν πολύ ενδιαφέρον, αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι μπορούν να χαρακτηριστούν ως Νεοαναρχικοί. Αυτό που ξέρω είναι ότι με αυτή τη λέξη αναφέρονται τα τελευταία χρόνια 1) δράσεις και κινήσεις που αγγίζουν τα όρια του Ατομικού "Εγωιστικού"’ Αναρχισμού της Σχολής του Στίρνερ, δηλαδή οι λεγόμενοι Αναρχοαυτόνομοι της Παγκοσμιοποιημένης -και όχι μόνο- εποχής. 2) Οι εξεγερμένοι ανά τον κόσμο που -χωρίς απαραίτητα ιδεολογικό υπόβαθρο- προσπαθούν να ανακαλύψουν τη δικό τους δρόμο προς την ελευθερία (πχ η εξέγερση ή όπως θες πες τη στα προάστια του Παρισιού ή ακόμα και ο Ελληνικός Δεκέμβρης του 2008, με σαφώς βέβαια πιο σαφή ιδεολογικά προτάγματα). Θέλησα λοιπόν να πω τι μπορεί να είναι ο Νεοαναρχισμός, χωρίς να διατηρώ βεβαιότητα για την ορθότητα της άποψής μου. Για την Ανάρτηση στηρίχθηκα στο βιβλίο των εκδόσεων Ελευθεριακή κουλτούρα "Ο ΝΕΟΑΝΑΡΧΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ" συγγραφέας ΙΜΠΑΝΕΖ ΤΟΜΑΣ - ΚΑΣΤΕΛΣ ΜΑΝΟΥΕΛ - ΜΠΕΥ ΧΑΚΙΜ.
Β)Έχω την εντύπωση πως η κεντρική θέση-κλειδί για τον αναρχισμό είναι η Ελευθερία. Ελευθερία από αυτά που αναφέρεις προς ένα καινούργιο κόσμο, που ακόμα δεν έχει υπάρξει, αλλά που ψίγματά του υπάρχουν στην ιστορική πορεία. Ψίγματα, όχι απόλυτες καταστάσεις, όχι ουτοπικοί ολοκληρωτισμοί, όχι ιδεολογικά πρακτικές βεβαιότητες. Ιστορικές νησίδες μόνο. Μπορεί άνυδρες, πιθανόν με παλινδρομήσεις, αλλά υπαρκτές και για αυτό το λόγο και σημαντικές. Θέλω να πω πως ο αγώνας κατά της ατομικής ιδιοκτησίας, κατά της καπιταλιστικής παραγωγής, κατά του κέρδους, κατά της μισθωτής εργασίας, κατά του κράτους είναι ουσιαστικά αγώνας για πλήρη ελευθερία. Το Υποκείμενο λοιπόν είναι το Ελευθεριακό και επιμερίζεται σε συνιστώσες καταπίεσης.
Γ)Πιστεύω πως όσο υπάρχουν ατομική ιδιοκτησία, καπιταλιστική παραγωγή, θεοποίηση του κέρδους, μισθωτή εργασία και Κράτος, δε μπορεί να επαναπροσδιοριστεί το Ελευθεριακό-Αναρχικό θεωρητικό οικοδόμημα με άλλο τρόπο. Μπορεί να αντιτάξει νέους τρόπους άμυνας απέναντι στο σύγχρονο κράτος ή απέναντι στη σύγχρονη μισθωτή σκλαβιά ας πούμε, αλλά το κεντρικό σημείο της προ - πολιτισμού (ο πολιτισμός είναι πηγή δυστυχίας διατεινόταν ο Freud) επανάκτησης της Ελευθερίας, παραμένει.
Δ)Να σου πω. Έτσι κι αλλιώς το Αναρχικό κίνημα δεν κινείται με βεβαιότητες. Είναι κάτι που ανανεώνεται, στρέφεται προς το εσωτερικό, διαλέγεται εαυτόν και αλλήλους. Ο Marx ήταν ένας ενώ οι Αναρχικοί θεωρητικοί, πολλοί. Έτσι κι αλλιώς "αλληλοαμφισβητούνταν". Δεν υπήρξε ανάγκη κάποιου Γκράμσι, Αντόρνο ή όποιου άλλου. Δεν είναι "επιστημονικός" Σοσιαλισμός, δεν είναι δόγμα, δεν κινείται με βεβαιότητες. Πάντως δεν ξέρω κάποιον θεωρητικό-τροφοδότη.
Πιστεύω πως τροφοδοτείται από ορθή σκέψη και δράση,ακριβώς ειδή δεν είναι πολιτικό δόγμα, αλλά πολιτική θεωρία εν εξελίξει, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με σύγχρονες πρακτικές.
Το κράτος ως εξουσιαστικός μηχανισμός παραμένει ο εχθρός, οι τρόποι όμως άμυνας αλλάζουν. Στη σημερινή εποχή το κράτος δεν είναι κάτι μονοσήμαντο, υπάρχει παντού και δεν υπάρχει, "σπέρνει" τη νοοτροπία του και θερίζει καρπούς βίας ή απάθειας. Κράτος είναι και η ίδια μας η σκέψη, που εμποδίζει τη θέαση της πραγματικότητας...