ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ;...

Τον σκελετό του παρακάτω κειμένου τον έγραψα εν πλω γυρνώντας από Αμοργό. Όταν έφτασα σπίτι έψαξα και κάποια πράγματα στο διαδίκτυο, για να είμαι σίγουρος ότι κάπως σωστά έχω καταλάβει την κατάσταση. Στα μέρη που πήγα δεν υπήρχε άμεση πληροφόρηση ή τουλάχιστον η έντυπη ενημέρωση έφτανε με καθυστέρηση. Πάντως, κάτι με τηλέφωνα από φίλους, κάτι που για τις φωτιές συζητούσε όλος ο κόσμος εν είδη πολεμικού ανταποκριτή, κάτι έμαθα, κάτι έγραψα… Είχα ένα σημειωματάριο μαζί μου και σημείωνα ψιλοφρασούλες.

Όταν είσαι διακοπές ζεις με την αίσθηση του επιτρεπόμενου ανεπίτρεπτου, του μυαλού που αδειάζει αλλά έχει πάντα το νου του να μην αδειάσει εντελώς. Αυτό το σκοπό έχει ένα σημειωματάριο: να καλύψει την απόσταση μεταξύ κυρίως σκέψεων και ταυτόχρονης διακοπής τους. Να σε επαναφέρει στην επί προηγούμενου έτους πραγματικότητα χωρίς πολλά… κενά αέρος. Να μαθαίνεις από τα δέκα τα δύο και να μπορείς να ανταποκρίνεσαι σαν να ήξερες και τα δέκα. Βέβαια οι διακοπές έχουν και συστημικό χαρακτήρα. Αυτό το θέμα όμως θα το "παλέψω" σε μια επόμενη ανάρτηση. Τα υπόλοιπα παρακάτω…

Οι πυρκαγιές πέρασαν, αλλά θα ξανάρθουν. Το πολιτικό σύστημα πάλι θα πιαστεί εν υπνώσει, στη μόνιμη κατάστασή του δηλαδή. Ένας από τους λόγους υποβάθμισής του είναι και η ανειλικρίνεια. Τι από τα πολλά θα μπορούσε να είναι η έλλειψη ειλικρίνειας; Οι επιθέσεις και η κριτική στους άλλους, αλλά ποτέ η ενδοσκόπηση στον εαυτό μας. Η αυστηρή κριτική σε όλους ακόμα και σε επίπεδο φημών αλλά η καταδίκη της φήμης που μας αφορά και η καύση της στην πυρά της ιδεολογικής μας συνέπειας (όλοι έχουν από μία τέτοια).

Λαμβάνω σαν αφορμή την περίπτωση του Κοροβέση. Δεν τον ξέρω προσωπικά -αν και γείτονες- δεν είμαι ψηψοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ -δεν φέρω καμία ψήφο σε κανέναν πολιτικό φορέα έτσι κι αλλιώς-, δεν μου αρέσει να γλείφω κανέναν.
Τα πράγματα είναι μάλλον απλά: η Αριστερά δεν μπορεί να δεχτεί κριτική ακόμα κι αν προέρχεται από τους κόλπους της, μάλλον ειδικά αν προέρχεται από εκεί (σπάνιο φαινόμενο). Έχει συνηθίσει τον εαυτό της στο απυρόβλητο της μη εξουσίας κι έτσι είναι για όλους εύκολο να μιλούν για τους αντιπάλους.

Κατά τη γνώμη μου ο Κοροβέσης έθεσε τα πράγματα όπως έπρεπε: η ηθική και η ειλικρίνεια πρέπει να είναι το πρωταρχικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, αν πραγματικά θέλει να είναι Αριστερά και όχι μικρομάγαζο ανούσιων συμφερόντων ψευτοιδεολογικού περιεχομένου.

Ακόμα κι αν τα κίνητρά του είναι σκοτεινά (ως ακόμα ένας Συριζιώτης που επιτίθεται στο ΣΥΝ) ή ακόμα και αν δεν εξέτασε λεπτομερώς τα στοιχεία που αναπαρήγαγε (διαβάστε τα δύο τελευταία φύλλα της εφημερίδας «Το Ποντίκι»), η ουσία του θέματος δεν αλλάζει: τα πήρε ή δε τα πήρε κάποιος από την Αριστερά εκείνη την εποχή; Εφόσον υπάρχει έστω και μηδαμινή υπόνοια γιατί η Αριστερά δεν δίνει το καλό παράδειγμα και στους άλλους; Ο Κοροβέσης φταίει ή η αριστερόστροφη υποκρισία;
Ας δούμε πως βλέπουν το θέμα Κοροβέση τα κοινοβουλευτικά κόμματα και μόνο έτσι μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για την κατάντια του Πολιτικού Συστήματος.

Ο Καραμανλής δεν προλαβαίνει να ασχοληθεί με θέματα πολιτικής ειλικρίνειας και διαφάνειας. Άλλωστε τέτοιου είδους θέματα τα έχει… λύσει εδώ και χρόνια. Έχει να αντιμετωπίσει τον απόηχο των πυρκαγιών, το θέμα των εκλογών ή του δομικού ανασχηματισμού (ποτέ μου δεν κατάλαβα τι σημαίνει "δομικός" ανασχηματισμός), να δει τι θα κάνει με τα γκάλοπ που τον φέρνουν στη θέση… του Αστραχάν που θα έλεγε και ο ανεπανάληπτος Θανάσης Βέγγος. Κλείνεται στο Μαξίμου και παριστάνει τον μεγάλο πολιτικό ηγέτη. Συσκέπτεται με τους συμβούλους του, κάποιους τυχάρπαστους επαγγελματίες πολιτικάντηδες, που μπορεί να πεθάνουν αν τους πάρεις την καρέκλα και τους αφήσεις στην απέξω. Αφού έκαψαν την Ελλάδα το 2007 είπαν να συνεχίσουν το έργο τους και το 2009. Έτσι άλλωστε δε γίνεται με όλες τις ταινίες καταστροφής που σέβονται τον εαυτό τους (Ράμπο 1. Ράμπο 2…); Σύσκεψη στη σύσκεψη, αλλά παραίτηση καμιά. Η πολιτική ευθύνη που είχε γίνει σωβρακολάστιχο, τώρα έχασε και το ύφασμά της και έμεινε μόνο το λάστιχο ( ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΣΩΒΡΑΚΟΛΑΣΤΙΧΑ: http://eleftheriahtipota.blogspot.com/2009/02/blog-post_837.html ).Τι να περιμένεις από τον Καραμανλή; Αυτός δεν είναι διαφανής ούτε με τον εαυτό του…

Το ΠΑΣΟΚ έβγαλε κάτι χλιαρές ανακοινώσεις τύπου «ναι μεν αλλά» και το θέμα έληξε. Άλλωστε μια χαρά του έκατσε η δήλωση του Περικλή. Ο,τιδήποτε μπορεί να βοηθήσει τον Σοσιαλιστικό μηχανισμό να ξαναβάλει μπροστά τις μηχανές του είναι ευπρόσδεκτο. Όταν έχεις πρεμούρα για την εξουσία δεν είναι καιρός για διαφάνεια…

Ο ΣΥΝ δεν ξέρει τι να κάνει. Ο Κύρκος (είναι κόμμα μόνος του αυτός) συνεχίζει να ραμολιμάρει και να επιζητά συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Επιτίθεται στον Κοροβέση μάλλον και για λογαριασμό του αποθανόντος συντρόφου Φλωράκη. Έτσι έχει συνηθίσει τον τελευταίο καιρό. Ανοίγει πυρ και όποιον πάρει ο Χάρος. Τελικά είναι αλήθεια πως όσο ο άνθρωπος μεγαλώνει γίνεται σαν παιδί που θέλει παγωτό, θέλει και βόλτα, θέλει και να γίνεται πάντα το δικό του. Τα παιδιά έχουν δικαιολογία, εσύ ρε Λεωνίδα τι έχεις;

Ανανεωτές -και καλά- και Αριστερορευματικοί αντεπιτίθενται λυσσασμένα για να υποστηρίξουν τη χαμένη τιμή της Αριστεράς τους. Πάρε το αυγό και κούρεψε το δηλαδή. Η ουσία πάλι χάνεται σε επικοινωνιακά τερτίπια αφού αυτά καταλαβαίνει ο κοσμάκης και τα καταναλώνει σαν αντιβίωση στις οκτώ το πρωί και στις εννέα το βράδυ μετά το δελτίο ειδήσεων και τα πατατάκια του καναπέ. Αν ο ΣΥΝ είναι Αριστερά, τότε εγώ είμαι ο Χριστόδουλος αναστημένος (ο Παναγιότατος Άνθιμος δηλαδή).

Το Κ.Κ.Ε. βλέπει στο πρόσωπο του Κοροβέση προβοκάτσια και αντικομμουνισμό. Σιγά ρε παιδιά που έχετε πάρει την κομμουνιστική αντιπροσωπεία εν Ελλάδι και αποφασίζετε ποιος είναι και ποιος δεν είναι κομμουνιστής! Εσείς δεν είστε που στο τελευταίο σας συνέδριο αποκαταστήσατε τη φήμη του σύντροφου Στάλιν; Αράξτε λίγο ή ζητήστε από την Εκκλησία της Ελλάδας να ενώσετε τις αντιπροσωπείες σας. Σωστοί Κομμουνιστές εσείς, σωστοί Χριστιανοί εκείνοι… περισσότερα θα βγάζετε. Θα ενώσετε και την ΚΝΕ με τα κατηχητικά της Εκκλησίας και θα παράγετε ελληνόπουλα έτοιμα για λοβοτομή, πάντα ορθόδοξα όμως…

Το ΛΑΟΣ, αυτοί οι υπέρτατοι δημοκράτες του κοινοβουλευτικού τοπίου του τόπου, λένε έμμεσα τον Κοροβέση τρελό. Αλλά αφού από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια, δέχονται τα λεγόμενά του. Σιγά μην τα αμφισβητούσαν αυτά τα παμπόνηρα φασιστόμουτρα. Έτριβαν τα χέρια τους πάνω και κάτω από το τραπέζι, ξεχνώντας βέβαια ότι ο πρόεδρός τους ήταν χρόνια στη Νέα Δημοκρατία, όχι μόνο ως βουλευτής αλλά και ως παραταξιακός δημοσιογράφος (Τele City, Tv Press). Τίποτα δεν είχε πάρει χαμπάρι ο εν Χριστώ αδελφός Γεώργιος για τις μίζες της Νέας Δημοκρατίας; Τώρα τα άκουσε όλα αυτό το λαγωνικό της δημοσιογραφίας; Α ρε Καρατζαφέρη (τουρκογενές δεν ακούγεται το επίθετο του;), ποιους νομίζεις ότι κοροϊδεύεις. Για πόσο μαλάκες μας έχεις περάσει ρε Κοινοβουλευτικέ Δ η μ ο κ ρ ά τ η;

Περικλή, καλά έκανες και μίλησες γιατί η Αλήθεια δεν κοιτάει πολιτικά κατάλληλους χρόνους και εσωκομματικά συμφέροντα. Η Αλήθεια είναι αυθυπόστατη. Και αυτό πρέπει να το καταλάβουν οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων, ιδιαιτέρως δε εκείνων που θέλουν να ονομάζονται προοδευτικά. Τώρα αν στις επόμενες εκλογές "πέσει γραμμή" να μη σε ξαναψηφίσουν, δε νομίζω πως ένας άνθρωπος που ασχολείται τόσα χρόνια με την πολιτική εκτός κομμάτων θα στενοχωρηθεί και ιδιαίτερα. Με αυτό το σκεπτικό, δε θα απορούσα καθόλου αν κάποιοι ήδη εξυφαίνουν τον Πολιτικό σου Επιτάφιο...

ΤΩΡΑ, ΔΙΑΚΟΠΕΣ...

Φίλοι και σύντροφοι bloggers, σχολιαστές και αναγνώστες. Ωραία τα είπαμε όλο το προηγούμενο διάστημα. Τώρα, ήρθε η ώρα των διακοπών. Θα τα ξαναπούμε από αρχές Σεπτέμβρη, αφού για κάποιες μέρες θα πάω να ελευθεριαστώ...
Και το blog http://skotadikaifws.blogspot.com/ θα παραμείνει κλειστό.

Ελπίζω να επανέλθω δριμύτερος...
Γειά σας παιδιά... θα τα πούμε

ΔΥΟ ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ...

Αρχές Απριλίου και δύο χελιδόνια, συναντιούνται στον ουρανό. Aρχίζουν να συζητούν.

Από πού ταξιδεύεις;
Από πολύ μακριά. Εσύ;
Και εγώ το ίδιο.
Προς τα πού πας;
Λέω να μεταναστατεύσω προς Ελλάδα. Έχω μια φωλιά εκεί από πέρυσι. Εσύ;

Και εγώ για εκεί κοντά πάω.
Δηλαδή;
Τουρκία.
Ωραία μέρη και τα δύο. Έχει πολλά μέρη για να στήσουμε τις φωλιές μας.
Ναι, ναι. Ήσουν και πιο παλιά εκεί;
Ναι, Ναι.Είχαμε μείνει κάτι χρόνια με τους γονείς μου και τα αδέρφια μου.
Α, τόσο παλιά. Δηλαδή δεν ξέρεις τι γίνεται τώρα…
Τι να ξέρω δηλαδή;

Γίνονται επιχειρήσεις σκούπα εκεί.
Καιρός ήταν. Δεν αντεχόταν πλέον η βρωμιά σε αυτή τη χώρα…
Δεν κατάλαβες.
Τι να καταλάβω;
Σκουπίζουν ανθρώπους στην Αθήνα.
Είναι πολύ βρώμικοι, ε; Λογικό μου φαίνεται με τόσο νέφος.
Πάλι δεν κατάλαβες. Δεν εννοώ αυτό.
Αλλά, τι εννοείς; Εξήγησέ μου.
Η Αστυνομία κυνηγάει ανθρώπους στην Ελλάδα.
Γιατί; Ποιούς;
Όσους είναι ξένοι και δεν έχουν χαρτιά, τους διώχνουν.
Τι χαρτιά;
Α, έχεις χάσει πολλά επεισόδια. Δεν ξέρεις ότι οι άνθρωποι δεν ταξιδεύουν πλέον χωρίς χαρτιά; Ότι οι μικροί άνθρωποι δεν μπορούν να γεννηθούν χωρίς χαρτιά, ότι δεν μπορούν να ζήσουν ούτε να πεθάνουν χωρίς αυτά;
Τι μου λες, δεν ήξερα τίποτα. Χρειαζόμαστε κι εμείς τα χελιδόνια χαρτιά;
Προς το παρόν όχι αλλά έτσι όπως πάει το πράγμα… ποτέ δεν ξέρεις.

Δεν γίνεται αυτό. Εμείς ήμασταν πάντα μετανάστες. Εμείς φέρνουμε την Άνοιξη.
Ποια Άνοιξη; Δεν υπάρχουν εποχές πλέον. Κανένας δεν ενδιαφέρεται για την Άνοιξη.
Εσύ έχεις σπίτι εκεί που πας;
Στην Τουρκία;Ναι.Είχαμε ένα με τους γονείς μου παλιά και τώρα που το λέω...κάτσε κάτσε… νομίζω ότι οι νοικοκύρηδες εκείνου του σπιτιού ήταν Έλληνες.
Και τι απέγινε η φωλιά σας;

Κάπου στη δεκαετία του ΄50 καταστράφηκε το σπίτι μαζί και η φωλιά μας. Ήρθαν κάποιοι Φανατισμένοι άνθρωποι με αναμμένες δάδες. Φώναζαν ότι η γη εκείνη ήταν δική τους και έβαλαν φωτιά στο σπίτι.
Και τι έγιναν οι δύο Έλληνες;
Μετανάστευσαν στην Ελλάδα. Έγιναν πρόσφυγες. Έτσι έχω ακούσει που τους λένε…

ΟΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΙ...

Κι εκείνη η μαυρίλα της ψυχής δε φεύγει τόσο εύκολα.

Είναι από πολλά κι από λίγα. Τι καθαριστικά δοκίμασες, τι πήρες κάτι φωσφοριζέ που συνιστούσε ο Τζακ Νόρις… εκείνη τίποτα. Βασίλεψε μέσα σου και δε λέει να ξεκουνήσει.

Είναι που νιώθεις ότι κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να σε καταλάβει.

Είναι κι ένα συνεχές κουτσομπολιό που δεν αφήνει τους Ανθρώπους να επικοινωνήσουν.

Πως όλα κινούνται γύρω από μια σφαίρα περίεργα σκοτεινή, μα και φωτεινή μαζί.

Ότι δεν είσαι για εδώ, τυχαία βρέθηκες, και δεν καταλαβαίνεις τι γίνεται.

Δεν έχεις συνηθίσει με τους αριθμούς και τα λόγια.

Οι αριθμοί κρύβουν την αλήθεια και τα λόγια χάνονται στο πρώτο φύσημα του ζεστού καλοκαιρινού αέρα.

Όμως ο νους συνεχίζει να δουλεύει και να φαντάζεται.

Τι ωραίο πράγμα η φαντασία!

Αν δεν υπήρχε, η σκοτεινή σφαίρα δε θα σε άφηνε να ηρεμήσεις, να ξεκουραστείς.

Όλα θα ήταν σφαιρικά χωρίς να σε έχει ρωτήσει κανείς μήπως τυχόν τα ήθελες τετράγωνα, τριγωνικά, πολύγονα, ασχημάτιστα.

Το φως που λάμπει από την άλλη πλευρά έχεις δοκιμάσει να το πλησιάσεις.

Αλλά η αλήθεια είναι πως δεν έχεις τα κότσια.

Κάθε φορά που προσπαθείς, πέφτει ο γενικός και η μαύρη σφαίρα θριαμβεύει.

Όλοι το ξέρουν και γιορτάζουν, μόνο εσύ μένεις μόνος με κάτι παλιά κεριά γενεθλίων, από αυτά που έχει φυλαγμένα η μάνα σου από τότε ήσουν στα πέντε.

Γυναίκα, φίλοι και γνωστοί γιορτάζουν με τους υπόλοιπους.

Οι συγγενείς είναι καμένοι πάνω στους καναπέδες τους εδώ και χρόνια.

Κι εσύ αναπνέεις δύσκολα, σχεδόν νωχελικά.

Οι γιατροί σε παρατηρούν και επιστημολογούν πάνω από τη σκοτεινή σου ψυχή.

Τελικά απεφάνθησαν: Πάσχεις από τη γρίπη των χειρότερων.

ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ, ΕΝΑΣ ΑΤΑΡΑΧΟΣ ΗΔΟΝΙΣΤΗΣ...

Τι μπορείς να πεις για αυτόν τον άνθρωπο;
Παρεξηγημένος; Σίγουρα ναι.
Πρόγονος του Φρόϋντ; Σίγουρα ναι.
Ξεχασμένος στην Ουσία του; Σίγουρα ναι.

Κάνω μια ατελή προσπάθεια να μιλήσω για αυτόν τον Μεγαλειώδη άνθρωπο. Μάλλον, περισσότερο μιλάει εκείνος για τον άνθρωπο, την κοινωνία του, τους θεούς του, τις ηδονές, τους πόνους και τις επιθυμίες του, τη φιλία, το θάνατο.
Ο Επίκουρος θέλησε αρχικά να απαλλάξει τους ανθρώπους από θρησκευτικές δεισιδαιμονίες. Για να γλυτώσουμε από το φόβο που ξυπνά ο θάνατος και από τον τρόμο που μας εμπνέουν οι θεοί, αρκεί να λαμβάνουμε υπόψη από τον κόσμο μόνο όσα μας υπαγορεύουν να είμαστε οι εαυτοί μας όπως αυτά διέρχονται μέσα από τις αισθήσεις μας.
Το ιδανικό που προτείνει η Επικούρεια φιλοσοφία είναι η απουσία ταραχής, η αταραξία.Πίστευε ότι η βαθύτερη ικανοποίηση δεν μπορεί να προέλθει από την ανησυχία ούτε από το αδιάκοπο κυνήγι των ποθητών αντικειμένων
Όποιος συγχέει την πραγματική ηδονή με τις ηδονές των φαύλων, παρερμηνεύει τη διδασκαλία μου, λέει ο Επίκουρος. Η ηδονή που πραγματευόμαστε συνίσταται στην απουσία της φυσικής οδύνης και της ψυχικής ταραχής.Κατά τον Επίκουρο λοιπόν, η αναζήτηση ηδονών που δεν είναι φυσικές και απαραίτητες π. χ. η δίψα για εξουσία ή η κατοχή τεράστιου πλούτου, σημαίνει ότι επιθυμούμε αντικείμενα ανούσια και τελείως μάταια. Αλλά και οι επιθυμίες που είναι φυσικές μεν, επιπόλαιες δε, όπως η επιθυμία να τρέφεται κανείς μόνο με εκλεκτά φαγητά και σπάνια ποτά, είναι επίσης μάταιες, στο μέτρο που η αναζήτησή τους ταράζει την ψυχή, την αναστατώνει και της στερεί τη διαρκή ειρήνη που απαιτείται για την κατοχή του Υπέρτατου Αγαθού.
Με λίγα λόγια:

1) Τετραφάρμακος:
Ο θεός δεν εμπνέει φόβο
Ο θάνατος δε φέρνει ταραχή
Το αγαθό είναι ευπόριστο
Το κακό υποφέρεται εύκολα

2) Ποτέ μου δεν επιδίωξα να αρέσω στους πολλούς. Αυτά που τους αρέσουν δεν τα γνώρισα κι αυτά που γνωρίζω απέχουν πολύ από το να τα καταλάβουν.

3) Λάθε βιώσας.

ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΟ

Το μακάριο και άφθαρτο ον (ο θεός) ούτε το ίδιο γνωρίζει ενοχλήσεις ούτε σε άλλους προξενεί ενοχλήσεις. Ώστε δεν επηρεάζεται ούτε από θυμούς ούτε από ευχαριστίες. Γιατί όλα αυτά είναι γνωρίσματα ενός αδύναμου όντος.

Το μακάριο και άφθαρτο ον, γεμάτο από όλα τα αγαθά και χωρίς να δέχεται κανένα κακό, στρέφεται ολόκληρο προς τη διατήρηση της ευδαιμονίας και της αφθαρσίας του και αδιαφορεί για τις ανθρώπινες υποθέσεις.
…{ο Επίκουρος}όρισε λοιπόν την κατοικία του θεού έξω από τον κόσμο, στα λεγόμενα μετακόσμια. Ζει ευχάριστα και αδιατάρακτα σε άκρα ευφροσύνη και ούτε έχει δικά του προβλήματα ούτε δημιουργεί σε άλλους.
…Ασεβής μάλιστα δεν είναι εκείνος που αρνείται τους θεούς των πολλών, αλλά αυτός που αποδίδει στους θεούς τις δοξασίες των πολλών. Γιατί οι γνώμες των πολλών για τους θεούς δεν είναι «προλήψεις» αλλά ψεύτικες δοξασίες, σύμφωνα με τις οποίες από τους θεούς στέλνονται και οι συμφορές στους κακούς και τα αγαθά. Οι άνθρωποι, καθώς είναι εξοικειωμένοι πάντα με τις δικές τους αρετές, αποδέχονται τους ομοίους τους και θεωρούν ξένο κάθε τι το διαφορετικό.

Είναι ανόητο να ζητά κανείς από τους θεούς όσα μπορεί να αποκτήσει από μόνος του.

Τα όνειρα δεν έχουν θεϊκή φύση ούτε μαντική δύναμη, αλλά δημιουργούνται από τη ροή των ειδώλων.

Εφόσον δεν υπάρχει στον θεό ούτε μέριμνα ούτε πρόνοια, δεν υπάρχει επομένως-υποθέτω εγώ-καμία σκέψη, καμία αίσθηση. Από αυτό συνεπάγεται ότι είναι απολύτως ανύπαρκτος.

ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ

Κανείς δεν αφήνει τη ζωή με τρόπο διαφορετικό από εκείνον που γεννήθηκε.

Ο θάνατος δεν έχει καμία σχέση με εμάς. Γιατί αυτό που βρίσκεται σε διάλυση, δεν έχει αίσθηση, κι ό,τι δεν έχει αίσθηση, δεν μας αφορά πια.
Να συνηθίσεις την ιδέα ότι ο θάνατος δεν είναι τίποτε για μας. Γιατί κάθε κακό και κάθε καλό βρίσκεται στην αίσθηση, ενώ ο θάνατος είναι ακριβώς η στέρηση της αίσθησης. Για αυτό η γνώση του γεγονότος ότι ο θάνατος δεν είναι τίποτε για μας, μας κάνει ικανούς να απολαμβάνουμε την πρόσκαιρη ζωή μας, όχι γιατί προσθέτει άπειρο χρόνο σε αυτήν, αλλά γιατί απομακρύνει τον πόθο της αθανασίας.

Επομένως, είναι ανόητος όποιος λέει ότι φοβάται το θάνατο όχι γιατί θα υποφέρει όταν έρθει ο θάνατος, αλλά γιατί υποφέρει επειδή θα έρθει. Εκείνο που δε φέρνει ταραχή όταν είναι παρόν, μάταια προξενεί λύπη όταν αναμένεται.

Το πιο φρικτό από τα κακά, ο θάνατος, δεν είναι τίποτα για μας-στο βαθμό που όσο υπάρχουμε, δεν είναι παρών· κι όταν πάλι είναι παρών, τότε εμείς δεν υπάρχουμε. Άρα ο θάνατος δεν υπάρχει ούτε για τους ζωντανούς ούτε για τους πεθαμένους- εφόσον για τους πρώτους δεν υπάρχει, ενώ οι άλλοι δεν υπάρχουν πια.
Μπορούμε να εξασφαλιστούμε ως προς όλα τα άλλα, όμως εξαιτίας του θανάτου όλοι οι άνθρωποι ζούμε σε μια πόλη ανοχύρωτη.

{Οι Επικούρειοι}Διαφωνούν έντονα με εκείνους που θα παραμέριζαν τις λύπες και τα δάκρυα και τους θρήνους στο θάνατο των φίλων και ισχυρίζονται ότι η αλυπία που μας οδηγεί στην απάθεια προέρχεται από άλλο μεγάλο κακό: την ωμότητα ή την άκρατη φιλοδοξία και τη μανία. Για αυτό είναι καλύτερο να υποφέρεις και να λυπάσαι και να βουρκώνουν τα μάτια σου και να λιώνεις από τον πόνο, και όλα όσα αισθάνονται και γράφουν, θεωρώντας τους εαυτούς τους τρυφερούς και περιπαθείς.

ΗΔΟΝΗ/ ΠΟΝΟΣ/ ΕΠΙΘΥΜΙΑ

Φτύνω το ωραίο και εκείνους που το θαυμάζουν, όταν δε φέρνει καμία ηδονή.
Αν δεν μας βασάνιζαν οι υποκειμενικοί φόβοι για τα ουράνια φαινόμενα και για τον θάνατο, μήπως τελικά σημαίνει κάτι αυτός για μας, κι αν ακόμα δεν μας βασάνιζε το γεγονός, ότι δεν γνωρίζουμε τα όρια των πόνων και των επιθυμιών, δεν θα είχαμε ανάγκη τη φυσική επιστήμη.

Όριο του μεγέθους των ηδονών είναι η εξάλειψη κάθε πόνου. Όπου δε υπάρχει ηδονή, και για όσον καιρό υπάρχει, εκεί δεν υπάρχει πόνος ή λύπη ή και τα δύο μαζί.

Καμία ηδονή καθαυτή δεν είναι κακό, οι τρόποι, όμως, για να φτάσουμε σε μερικές από τις ηδονές, φέρνουν μαζί τους οχλήσεις περισσότερες παρά ηδονές.

Ορισμένες φορές αντιπαρερχόμαστε πολλές ηδονές, όταν μας προξενούν μεγαλύτερες δυσκολίες. Ανάλογα, θεωρούμε πολλούς πόνους προτιμότερους από μερικές ηδονές, όταν μακροχρόνια βάσανα τα ακολουθεί εντονότερη ηδονή.

Αυτός που δε γνωρίζει ποια είναι η φύση του σύμπαντος, αλλά ζει με το φόβο που προξενούν οι μύθοι, δεν μπορεί να απαλλαγεί από τους φόβους του για τα πιο σημαντικά πράγματα. Για αυτό δεν είναι δυνατόν να απολαμβάνουμε ακέραιες τις ηδονές χωρίς την έρευνα της φύσης.

Όταν λοιπόν, λέμε ότι η ηδονή είναι ο σκοπός της ζωής, δεν εννοούμε τις ηδονές των ασώτων και τις αισθησιακές ηδονές, όπως νομίζουν κάποιοι που αγνοούν, διαφωνούν ή παρερμηνεύουν τις απόψεις μας· Εννοούμε την απουσία σωματικού πόνου και της ψυχικής ταραχής. Γιατί την ευχάριστη ζωή δεν την κάνουν ούτε οι συνεχείς οινοποσίες και οι διασκεδάσεις ούτε η απόλαυση αγοριών και κοριτσιών ή ψαριών και όσων άλλων προσφέρει ένα πολυτελές τραπέζι, αλλά ο νηφάλιος στοχασμός.

Αν τα πράγματα που γεννούν τις ηδονές των ασώτων διέλυαν τους φόβους της διανοίας τους για τα ουράνια φαινόμενα, το θάνατο και τους πόνους κι επιπλέον τους δίδασκαν τα όρια των επιθυμιών και του πόνου, τότε δε θα είχαμε κάτι για να τους κατηγορήσουμε. Γιατί αυτοί θα είχαν πληρωθεί από ηδονές κάθε είδους και δε θα αισθάνονταν ούτε πόνο ούτε λύπη, που είναι κάτι κακό.

Αν κάθε ηδονή συμπυκνωνόταν και βαθμιαία κυρίευε όλο μας το σώμα ή τα κυριότερα μέρη της φύσης μας, καμία δε θα υπήρχε διαφορά ανάμεσα στις ηδονές.

Ξεχειλίζει το σώμα μου από ευχαρίστηση, ζώντας με ψωμί και νερό, και φτύνω τις ηδονές που φέρνει η πολυτέλεια, όχι καθαυτές αλλά για τις δυσχέρειες που τις ακολουθούν.
Εγώ τουλάχιστον δε γνωρίζω πώς να κατανοήσω το αγαθό, αν αφαιρέσω τις γευστικές ηδονές, τις ερωτικές και τις ηδονές της ακοής κι αν αφαιρέσω, τέλος, τις ευχάριστες κινήσεις που γεννά στην όραση μια ωραία μορφή.

Αν αφαιρέσουμε την όψη, την επικοινωνία και την επαφή, σβήνει το ερωτικό πάθος.

Ο λογικός άνθρωπος , βέβαια, ούτε την ηδονή αποφεύγει ούτε κι όταν οι συνθήκες τον αναγκάζουν τελικά να φύγει από τη ζωή, κάνει σαν να του έλειψε κάτι από τον άριστο βίο.

Πόνος δεν είναι η έλλειψη των αγαθών, αλλά μάλλον το να υφίσταται κανείς ανώφελο πόνο εξαιτίας κάποιας ματαιοδοξίας.

Κάθε σωματικός πόνος είναι αμελητέος. Αυτός που πονά πολύ διαρκεί λίγο, κι αυτός που χρονίζει στη σάρκα προξενεί ήπιο πόνο.

Μέγιστος καρπός της αυτάρκειας η ελευθερία.
…Θεωρούμε ότι η αυτάρκεια είναι μέγιστο αγαθό, όχι για να μείνουμε ευχαριστημένοι πάντοτε με τα λίγα, αλλά για να μπορούμε, όταν δεν έχουμε πολλά, να αρκούμαστε στα λίγα, με την ακράδαντη πεποίθηση ότι την πολυτέλεια την απολαμβάνουν ηδονικότερα εκείνοι που την έχουν μικρότερη ανάγκη και ότι κάθε τι φυσικό το αποκτούμε εύκολα ενώ το μάταιο δύσκολα…

Την αυτάρκεια την επαινέσαμε όχι για να ζούμε πάντοτε με απλά και λιτά πράγματα, αλλά για να είμαστε δυνατοί απέναντί τους.
Χρωστούμε χάρη στη μακάρια φύση που έκανε τα αναγκαία ευπόριστα και τα δυσπόριστα μη αναγκαία.

Άπληστη δεν είναι η κοιλιά, κατά πως λένε οι πολλοί, αλλά η λανθασμένη γνώμη ότι η κοιλιά είναι ακόρεστα λαίμαργη.
Σε κάθε επιθυμία μπορούμε να θέσουμε το ακόλουθο ερώτημα: τι θα μου συμβεί αν πραγματοποιηθεί αυτό που επιθυμώ και επιζητώ; Και τι αν δεν πραγματοποιηθεί;

Όταν τυχόν βρίσκεσαι σε δυσκολία, τούτο συμβαίνει γιατί λησμόνησες τις αρχές της φύσης. Δημιουργείς στον εαυτό σου άπειρους φόβους και επιθυμίες.

Ούτε τα μεγαλύτερα δυνατά πλούτη ούτε η τιμή κι ο θαυμασμός από το πλήθος ούτε ο,τιδήποτε άλλο, που έχει αιτία με ακαθόριστα όρια, μπορούν να κατευνάσουν την ταραχή της ψυχής και να φέρουν αληθινή χαρά.

Από την απάνθρωπη δραστηριότητα συσσωρεύονται μεγάλα πλούτη, αλλά η ζωή γίνεται τρισάθλια.
Μπορούμε να βλέπουμε ατάραχοι ακόμα και τα πλούτη των άλλων και να νιώθουμε καθαρότερη ευχαρίστηση από εκείνους· γιατί εμείς δεν ταραζόμαστε από τέτοιες επιθυμίες.

…Γιατί κανείς άφρων δεν αρκείται στα όσα έχει, παρά υποφέρει για εκείνα που δεν έχει…
…Φτωχός δεν είναι εκείνος που έχει λίγα, αλλά εκείνος που λαχταρά περισσότερα …
Ο πλούτος, που μας αρκεί, για να ζούμε φυσική ζωή, και ορισμένος είναι και εύκολα αποχτιέται. Ο πλούτος, αντίθετα, που ζητάει η ματαιοδοξία μας, χάνεται στο άπειρο.
Από τις επιθυμίες άλλες είναι φυσικές και αναγκαίες, ενώ άλλες είναι φυσικές όχι όμως και αναγκαίες. Άλλες πάλι ούτε φυσικές ούτε αναγκαίες είναι, αλλά γεννιούνται από τη ματαιοδοξία.

Από τις επιθυμίες άλλες είναι φυσικές και αναγκαίες, άλλες φυσικές μα όχι αναγκαίες κι άλλες, τέλος, ούτε φυσικές ούτε αναγκαίες αλλά γεννιούνται από τη ματαιοδοξία.{Ο Επίκουρος} θεωρεί φυσικές και αναγκαίες όσες ανακουφίζουν τους πόνους, όπως το ποτό τη δίψα. Φυσικές και μη αναγκαίες αυτές που απλώς ποικίλλουν την ηδονή, χωρίς να απομακρύνουν τον πόνο, όπως τα πολυτελή γεύματα. Τέλος, ούτε φυσικές ούτε αναγκαίες θεωρεί ηδονές όπως το στεφάνωμα και τις ανεγέρσεις ανδριάντων.

Η σάρκα φωνάζει να μην πεινά, να μη διψά και να μην κρυώνει. Γιατί όποιος έχει αυτά τα αγαθά και ελπίζει να τα διατηρήσει, μπορεί να ανταγωνιστεί και τον Δία στην ευδαιμονία.

Αν επιθυμείς να κάνεις πλούσιο τον Πυθοκλή μην του δίνεις περισσότερα πράγματα, παρά ελάττωσε τις επιθυμίες του.
Εκείνος, που έχει κατανοήσει τα όρια της ζωής, γνωρίζει, πως εύκολα μπορεί να αποχτήσει αυτό που διώχνει τον πόνο της στέρησης και κάνει όλη τη ζωή τέλεια. Έτσι αυτός δεν έχει διόλου ανάγκη καταστάσεις, που περικλείουν ανταγωνισμούς.

Αν αντιμάχεσαι όλες σου τις αισθήσεις, δεν θα έχεις πού να στηριχτείς και να κρίνεις ούτε αυτές που θεωρείς λανθασμένες.

Η φτώχεια αν μετρηθεί με το σκοπό που θέτει η φύση, είναι μεγάλος πλούτος· ενώ ο απεριόριστος πλούτος είναι μεγάλη φτώχεια.

Αγοραίες και φορτικές αποκαλούμε τις μορφές του βίου που δε συμβάλλουν στην ευδαιμονία.

ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΙΑ
Από τα αγαθά που παρέχει η σοφία για τη μακαριότητα της ζωής στο σύνολό της το μέγιστο είναι η απόκτηση της φιλίας.

Κάθε φιλία είναι από μόνη της αρετή· η αρχή της, όμως, βρίσκεται στις αγαθοεργίες.

Δεν πρέπει να αποδεχόμαστε ούτε τους βιαστικούς ούτε τους οκνηρούς στη φιλία· όμως από αγάπη προς αυτήν πρέπει να διακινδυνεύουμε.

Δε χρησιμοποιούμε τόσο τις υπηρεσίες των φίλων μας, όσο τη βεβαιότητα πως μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε.
Στις συμφορές των φίλων συμμετέχουμε όχι με θρήνους αλλά με πράξεις.

Πράγμα γλυκό η θύμηση του πεθαμένου φίλου.
ΔΙΚΑΙΟ/ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Δεν ωφελεί σε τίποτα να προστατεύεται κανείς από τους ανθρώπους, ενώ παράλληλα διατηρεί τους φόβους του για τα πράγματα που βρίσκονται στον ουρανό, κάτω από τη γη και γενικά στο άπειρο σύμπαν.

…αληθινή ασφάλεια είναι εκείνη, που πηγάζει από την ήρεμη ζωή και την αποχώρηση από το πλήθος…
Είναι καλύτερο να πλαγιάζεις άφοβος σε αχυρένιο στρώμα παρά να έχεις χρυσό κρεβάτι και πλούσιο τραπέζι και να νιώθεις ταραχή.

Ο δίκαιος είναι ο πιο ατάραχος άνθρωπος, ο άδικος γεμάτος από την πιο μεγάλη ταραχή.

Το φυσικό δίκαιο είναι σύμβαση προς το συμφέρον του ανθρώπου να μη βλάπτει άλλους και να μη βλάπτεται από άλλους.

Όσοι από τα ζωντανά πλάσματα δεν μπόρεσαν να συνάψουν τις συμφωνίες εκείνες, ώστε κανένα να μη βλάπτει το άλλο και κανένα να μη βλάπτεται από το άλλο, αυτά δεν γνωρίζουν ούτε το δίκαιο ούτε το άδικο. Το ίδιο ισχύει και για τους λαούς εκείνους, που δεν μπόρεσαν ή δε θέλησαν να συνάψουν συνθήκες, ώστε να μη βλάπτουν και να μη βλάπτονται.

Η δικαιοσύνη ως κάτι από μόνο του δοσμένο δεν υπάρχει, υπάρχει μόνο κατά τόπους και κατά καιρούς στις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους ως συμφωνία, που εξασφαλίζει να μη βλάπτει κάποιος άλλον και να μη βλάπτεται από άλλον.

Από γενική άποψη το δίκαιο είναι το ίδιο για όλους, αφού είναι κάτι που ωφελεί τις μεταξύ των ανθρώπων σχέσεις. Από τις ιδιομορφίες, όμως, μιας χώρας και από οποιεσδήποτε άλλες αιτίες το δίκαιο καταλήγει να μην είναι το ίδιο για όλους.

…Αν, όμως, κάποιος θεσπίσει έναν νόμο, που δεν δρα προς όφελος της μεταξύ των ανθρώπων επικοινωνίας, ο νόμος τούτος δεν φέρει πια την ιδιότητα του δικαίου…
Αναρωτιέται ο Επίκουρος στο έργο του Διαπορίαι αν ο σοφός πράξει κάτι που απαγορεύουν οι νόμοι, όταν γνωρίζει πως θα διαφύγει. Και απαντά: «Δεν είναι εύκολο να δοθεί κατηγορηματική απάντηση». Δηλαδή, θα το πράξω βέβαια, αλλά δε θέλω να το ομολογήσω.

ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Αρχή της σωτηρίας είναι η αναγνώριση του σφάλματος.
Είναι ανάγκη να υπηρετείς τη φιλοσοφία, ώστε να μπορέσεις να αποκτήσεις την αληθινή ελευθερία.

…Αποκρούει τις προσβολές ορισμένων. Θεωρεί ότι δεν ταιριάζει στο φιλόσοφο να ξεπέφτει σε λογομαχίες για να εκδικηθεί, όπως κάνουν οι άλλοι. Και αυτό το αποδεικνύουν τα γραπτά του και το μαρτυρεί όλη του η ζωή. Γιατί πράγματι ούτε υποτάχθηκε στην εξουσία του όχλου ή του ηγεμόνα ή του γυμνασιάρχου…

Ο φιλόσοφος δεν απολαμβάνει τη διαρκέστερη ζωή αλλά την ευτυχέστερη.
Για το σοφό η τύχη είναι μικρό εμπόδιο· τα μεγαλύτερα και σπουδαιότερα θέματα τα έχει καθορίσει, τα καθορίζει και θα τα καθορίζει για όλη του τη ζωή το λογικό.

Όσο είναι νέος κανείς να μην αργοπορεί να φιλοσοφήσει κι όταν γεράσει να μην καταπονείται φιλοσοφώντας. Γιατί κανείς δεν είναι ανώριμος ούτε υπερώριμος για εκείνο που φέρνει υγεία στην ψυχή…

Είναι ανάγκη, συνεπώς, να στοχαζόμαστε τα όσα φέρνουν την ευδαιμονία, γιατί, όταν την έχουμε, έχουμε τα πάντα κι όταν μας λείπει, κάνουμε τα πάντα για να την αποκτήσουμε.

…Η φρόνηση, από την οποία προέρχονται όλες οι άλλες αρετές, είναι πολυτιμότερη ακόμη και από τη φιλοσοφία, επειδή μας διδάσκει ότι δεν είναι δυνατόν να ζούμε ευχάριστα, δίχως να ζούμε συνετά, ηθικά και δίκαια, ούτε να ζούμε συνετά, ηθικά και δίκαια, χωρίς να ζούμε ευχάριστα…

Δεν πρέπει να προσποιούμαστε ότι φιλοσοφούμε, αλλά να φιλοσοφούμε πραγματικά. Γιατί δεν έχουμε ανάγκη να φαινόμαστε υγιείς αλλά να είμαστε στα αλήθεια υγιείς.
Πίστεψε με, πιο μεγαλόπρεπα θα φαίνονται τα λόγια σου, αν κοιμάσαι σε παλιοκρέβατο και φοράς κουρέλια. Γιατί τότε δε θα τα λες απλώς, αλλά θα τα αποδεικνύεις.
Τις συμφορές πρέπει να τις θεραπεύουμε με την ευχάριστη ανάμνηση των περασμένων και με την γνώση ότι δεν είναι δυνατόν να ξεκάνουμε αυτό που έχει γίνει.

Στην κοινή φιλοσοφική αναζήτηση κερδίζει περισσότερα αυτός που έμαθε περισσότερα: ο ηττημένος.
Ο έπαινος των άλλων πρέπει να έρχεται αυθόρμητος. Εμείς πρέπει να ασχολούμαστε με τη θεραπεία της ζωής μας.
Οι Επικούρειοι πιστεύουν ότι ο σοφός δε θα ερωτευτεί ούτε θα νοιαστεί για την ταφή του.

…Γιατί είναι καλύτερο στο χώρο της πράξης, να αποτύχει αυτό που επιλέχθηκε ορθά, παρά χάρη στην τύχη να επιτύχει αυτό που επιλέχθηκε λανθασμένα…

Και μια συμβουλή του Παππού Επίκουρου προς όλους μας:
Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε το επόμενο ταξίδι καλύτερο από το προηγούμενο, όσο βρισκόμαστε ακόμη στο δρόμο.
Κι όταν φτάσουμε στο τέρμα, ας χαρούμε χωρίς υπερβολή.

ΥΓ: Επιλογές και Αποσπάσματα από τα έργα:
Η αρχαία Φιλοσοφία (Jean-Paul Dumont)
Επίκουρος, Κύριαι Δόξαι (Εκδόσεις Επίκουρος)
Επίκουρος- Η Αληθινή όψη του Αρχαίου κόσμου (Χ. Θεοδωρίδης)
Επικουρος-Ηθική (Εκδόσεις Εξάντας)
Φιλοσοφική Προπαιδεία (Γρηγόρης Κωσταράς)

ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ...

Με αφορμή την πρόσφατη συναυλία των Nine Inch Nails (20 Ιουλίου) και την επικείμενη των Faith No More (10 Αυγούστου), δύο συγκροτημάτων που χαρακτηρίζονται από σύζευξη και ποικιλότητα μουσικών τάσεων και μορφών, θα αναπολήσω νοητικά γεγονότα της ζωής μου και θα αποπειραθώ να κάνω σκέψεις που ίσως εκφράσουν και άλλους.
Έλεγε πριν από χρόνια ο Τζίμης Πανούσης σε κάποιο τραγούδι του: "Που μ΄ έριξες μανούλα μου μέσα σε αυτό το βόθρο! Είχα όνειρα για Ντ’ Αρτανιάν και με φωνάζουν Πόρθο".

Τι να σου κάνει και η Μουσική έτσι όπως την κατάντησαν; Από πού να περάσει η σκέψη του Νεοέλληνα ακροατή και να βγει καλύτερη, πιο μεστή; Από την Πέγκυ Ζήνα και τον Γιώργο Τσαλίκη; Από το ροκ των Ονιράμα και την πλαστική Pop του "Χατζηγιάννη-Χέρια Ψηλά" του Μεγαλοπρεπούς; Από "καλλιτέχνες" που διάγουν το βίο του εγχώριου αστέρα και δεν είναι ούτε καν μετεωρίτες; Από στίχους που καψουρεύουν και σε ρίχνουν στα πατώματα ανούσιων παθών; "Φεύγεις και νομίζεις πως θα πέσω να πεθάνω και άνω-κάτω τη ζωή μου θα την κάνω. Μη σε νοιάζει τι θα κάνω πια εγώ". Δε με νοιάζει τι θα κάνεις κυρά μου. Δε πα να…;Από πού να ωριμάσει Μουσικά και Πολιτικά ο Νεοέλληνας;
Από το ΒλαχοΑνατολικοΛαϊκόPopRock του Κιάμου και του Μενιδιάτη (Υιού) ή από τη Λαϊκίστικη εκδοχή του έντεχνου που προσφέρει απλόχερα ο Κότσιρας; Και που είναι η σκέψη σε όλα αυτά; Εννοώ την ΠΟΛΙΤΙΚΗ σκέψη. Και μη σπεύσετε να με παρεξηγήσετε. Δεν μιλάω εδώ ούτε μόνο για στρατευμένη τέχνη στυλ Θεοδωράκη ή Τζαβέλα (Σεβαστοί και οι δύο) και σίγουρα δεν εννοώ τη Σκέψη που σερβίρουν καθημερινά ως Πολιτική κανάλια και δημοσιογράφοι. Μιλάω για σκέψη ουσιαστικά ΠΟΛΙΤΙΚΗ, όχι πετσοκομμένη από Ιδεολογίες Προκρούστες και Επαγγελματίες Πολιτικούς Πεοκρούστες.
Η μουσική φυσικά είναι Τέχνη και είναι μία. Όσο και να τη χωρίζουμε παραμένει μία. Και η Πολιτική είναι τέχνη, καίρια και βιοτική. Όσο και να την κομματικοποιούμε (κομμάτι-κομμάτι) παραμένει μία.Για πρακτικούς λόγους έχουμε την τάση να διαμελίζουμε και να κατηγοριοποιούμε την Ολότητα, ώστε να μπορούμε να τη διαχειριστούμε. Εκτός από θέμα πρακτικότητας καλύπτει και μια βαθιά ανασφάλεια του ανθρώπου, ο οποίος δεν μπορεί να διαχειριστεί μια αφηρημένη σκέψη, ένα αφηρημένο μυαλό, μια αφηρημένη Τέχνη (όλες οι τέχνες είναι αφηρημένες. Αυτό δεν αναιρεί την κανονικοποίησή τους, την υπαγωγή τους σε κανόνες).

Στη Mουσική για παράδειγμα υπάρχουν νότες, ρυθμοί, μέτρα, πεντάγραμμα κ.α. Μπορείς να παίξεις τύμπανα με τα φορμαλιστικά υλικά ενός σετ drums (κανονιστικότητα-συμβατικότητα), μπορείς να παίξεις και με τον κάδο ενός πλυντηρίου (αφαιρετικότητα - αντισυμβατικότητα).

Θα ασχοληθώ λίγο παραπάνω με τη Μουσική και την Πολιτική, γιατί είναι οι μόνες μορφές τέχνης που έχουν υποστεί τόσο μεγάλο εξευτελισμό, καθημερινό, βίαιο και συστηματικό.Ούτε η Μουσική μπόρεσε να αποφύγει το διαμελισμό του Σώματός της. Από αυτό βγήκε βέβαια και κάτι καλό. Μάθαμε (όσοι καταλάβαμε) από τη μία να αναγνωρίζουμε τη Μουσική οπουδήποτε, ενώ από την άλλη αντιληφθήκαμε πως Μουσική δεν είναι ο,τιδήποτε ισχυρίζεται ότι είναι Μουσική (Γαρμπή, Ρουβάς και λοιποί Λαϊκού ή Εντεχνου). Δεν υπάρχει το αξιωματικά αυτονόητο, πιάνω ένα μικρόφωνο άρα είμαι τραγουδιστής.

Πάμε λίγο στις κατηγορίες. Δεν μπορώ να το αποφύγω, γιατί αλλιώς δε θα μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε. Υπάρχει ας πούμε η Rock μουσική (κατηγορία της ολότητας) και η Punk Rock μουσική (υποκατηγορία της κατηγορίας). Η Punk έχει κάποια στοιχεία που την εντάσσουν στην κατηγορία της Rock και η Rock, ακριβώς λόγω των στοιχείων αυτών, ξέρει ότι μπορεί να εκπροσωπηθεί επάξια από την Punk.Η Punk, δεν ξεκίνησε ως κλασσικό ρεύμα της Rock, αλλά ως εναντίωση σε ό,τι σήμαινε κλασσικό Rock τη δεκαετία του ‘70. Καμία υποκατηγορία δεν ξεκινά ως κλασσική στο είδος της, αλλά σχεδόν πάντα διαρρηγνύει τις κεντρικές "αρτηρίες" που τη συνδέουν με την πατρώα μορφή, δηλαδή την παράδοση. Το καινούργιο δεν μπορεί να αναπτυχθεί με τις συνταγές του παλιού. Γιατί η παράδοση (μουσική, εθνική, οικογενειακή κ.α.) δεν είναι κάτι που κληροδοτείται και παραμένει ως έχει. Είναι κάτι που παραδίδεται και περιμένει να εμπλουτιστεί από το σπέρμα της ιστορικής και κοινωνικής πραγματικότητας στα πλαίσια του παρόντος και μέλλοντος στο οποίο παραδίδεται, σε οποιαδήποτε εποχή, υπό οποιοδήποτε κοινωνικό καθεστώς. Έτσι λοιπόν και η Μουσική δεν είναι κάτι στατικό και μονομερές, όπως δεν είναι οποιαδήποτε μορφή Τέχνης αλλά κάτι που κινείται συνεχώς και τα όρια του τίθενται κάθε φορά από την οριοθέτηση του ανθρώπινου μυαλού της κάθε εποχής, το οποίο με τη σειρά του καθορίζεται από τις κοινωνικές συνθήκες (συλλογικό επίπεδο) και τους προσωπικούς γονότυπους-φαινότυπους, προσωπικό περιβάλλον (ατομικό επίπεδο).

Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη μουσική ως ακροατής (για λίγο διάστημα υπήρξα και μουσικός «παίκτης» και ακόμα τον παριστάνω), ήμουν δώδεκα ετών. Η εφηβεία είναι μια ηλικιακή φάση ταυτοποίησης με φυσικό σκοπό τη δημιουργία Προσωπικότητας. Ένα μέρος της δικής μου ταυτότητας δημιουργήθηκε μέσα από το Heavy Metal υποκατηγορία. Αυτό κράτησε για δύο χρόνια, από δώδεκα ως δεκατέσσερα. Εκείνη την περίοδο δεν άκουγα τίποτα άλλο. Έκρινα τη Σύνολη Μουσική από την ποσότητα ηλεκτρικής κιθάρας που κατάφερνε να διαχέει στο περιβάλλον, από τον ιδρώτα των Drummers και τις ικανότητες τους στο παίξιμο της μπότας τους. Το ντύσιμό μου ήταν ανάλογο των μουσικών μου προτιμήσεων, οι παρέες μου το ίδιο. Άρα, η μουσική έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία της ταυτότητάς μου. Παράλληλα, μαζί με τους συνομήλικους συνακροατές μου ασχολούμασταν και με τους στίχους. Αλλά όχι μόνο αυτό. Όταν αρχίσαμε να ξεπερνάμε τη φάση του Καθαρού HeavyΜεταλλά, μπήκαμε χωρίς να το καταλάβουμε σε ένα τούνελ νέων μουσικών επιλογών, επιλογών που τολμώ να πω πως έθεσαν την προσωπικότητα μου σε βάσεις (μαζί με το Heavy Metal εννοείται). Ακούγαμε πια και πράγματα που ναι μεν ήταν μέσα στα όρια του Heavy Metal, αλλά ταυτόχρονα ξεφεύγανε κιόλας. Άρχισα να ασχολούμαι και με άλλα μουσικά είδη. Αφού άνοιξα τα αυτιά μου, ξεκίνησε να εκπαιδεύεται και το μυαλό μου. Παρατηρούσα πλέον τους στίχους περισσότερο, ειδικά από συγκροτήματα της Punk σκηνής (Dead Kennedys, Bad Religion κ.α.), έμπαινα στη μουσική ενορχήστρωση, καταλάβαινα καλύτερα τις παραγωγές, ένιωθα βαθύτερα τα χρώματα της Μουσικής. Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο η Μουσική με δίδαξε Πολιτική. Έμαθα να ακούω μουσικές με ετερόκλητα στοιχεία, έμαθα να βλέπω τον κόσμο αλλιώς. Γινόμουν πιο απαιτητικός στα ακούσματά μου και η σκέψη μου αναπτυσσόταν εκ του παραλλήλου, ταυτόχρονα απαιτητική και διψασμένη για το καινούργιο, το α-γνώριμο, το ανύπαρκτο. Γνώρισα ολόκληρους κόσμους στη Μουσική. Έκανα φίλους, φίλους Μουσικούς και Πολιτικούς. Η ουσία του Είναι, μου παρείχε τους δεσμούς που χρειάζονταν για να παραμείνω σκεπτόμενος και σκωπτικός. Με παλινδρομήσεις και πισωγυρίσματα. Με αποτυχίες που δημιούργησαν εμπειρικούς κανόνες και βιώσεις του δικού μου Πραγματικού. Και αυτό το Μουσικό Πραγματικό, το αδόκιμο, το ουτοπικό, με οδήγησε στον κόσμο του δικού μου Πολιτικού Πραγματικού. Όταν έφτασα εκεί κατάλαβα ότι δεν ήμουν μόνος (Αυτό κι αν είναι λύτρωση). Δεν ήταν το Δικό μου Πραγματικό. Κι άλλοι είχαν κάνει το ίδιο ταξίδι (Ευτυχώς). Έπιανες τους στίχους ενός τραγουδιού και κατέληγες να συζητάς για την Πολιτική, τη Θρησκεία, τη Λογοτεχνία, τον Υπαρκτικό Άνθρωπο και τα προβλήματά του.

Οι Christian Death με έσπρωξαν στο Μπωντλαίρ, οι Dead Kennedys στην αμφισβήτηση, ο Nick Cave στη σκοτεινή ουσία του Ανθρώπου, ο Tom Robinson στη διεκδίκηση της Ομοφυλοφιλικής Πραγματικότητας, οι Joy Division στην αστική περιπλάνηση του Αθηναϊκού Τέρατος, οι Mecano στο εκλεπτυσμένο Punk της Συνεχούς Εξέγερσης, ο Χατζηδάκις στην Ανθρώπινη Ευαισθησία, τα Blues στο μαύρο κόσμο της διασποράς και της δουλείας, τα Ρεμπέτικα στη χοάνη των κοινωνικών αδιεξόδων και των παθών των απόκληρων. Όταν οι Metallica έβγαλαν στην πιάτσα το Kill’ Em all κανείς δεν ήξερε πώς να το χαρακτηρίσει. H κατηγοριοποίηση ήταν δύσκολη. Δεν ήταν Heavy Metal, δεν ήταν Punk, τι μπορεί να ήταν; Φτιάχτηκε λοιπόν η κατηγορία του Thrash για να ΄χουμε και να ιεραρχούμε. Και από τότε έγιναν κλασσικοί… Και τόσοι άλλοι που ποτέ ουσιαστικά δεν ήταν απαραίτητο να μπουν σε καλούπια, παρά μόνο επειδή θα εκτίθονταν στην Καπιταλιστική Αγορά, τέθηκαν στο κρεβάτι του Προκρούστη. Δε γινόταν αλλιώς. Οι Motorhead έπρεπε να είναι Heavy Metal, οι Θεοδωράκης και Χατζηδάκις έντεχνοι, o Mileς Davis τζαζίστας, οι Nirvana γκράντζ. Ο Άσιμος Rock, ο Σιδηρόπουλος πάνω από όλα ναρκομανής και μετά μουσικός και πάει λέγοντας. Τα παραπάνω είναι ενδεικτικά. Αν συνεχίσω, δε θα υπάρχει τελειωμός.
Η σκέψη πέταξε και γραπώθηκε από την ανθρωπότητα και τη Μεγαλειότητα των προβλημάτων της. Εκείνο το σημείο ήταν κομβικό. Δεν μπορούσα να αποπειραθώ τη Λύση των προβλημάτων μέσω της Μουσικής. Εκείνη με δίδαξε, με έμαθε, με καθοδήγησε, μου έδειξε δρόμους και μονοπάτια. Αλλά, τι με έμαθε η Μουσική ουσιαστικά; Ανοικτότητα μυαλού. Αυτό έφτανε. Τι άλλο χρειάζεσαι καταρχήν πέρα από νόηση ευεπίδεκτη στο νέο, το ουτοπικό, το αντι-πραγματικό; Έπρεπε να πάω αλλού. Τώρα, με όλο αυτόν τον οπλισμό δεν ήταν απαραίτητο να διαλέξω στρατόπεδο; Και διάλεξα. Έθεσα τον εαυτό μου εναντίον των ταμπελών και προχώρησα. Εντάξει, όλα είναι κάτω από ταμπέλες. Είπαμε, η ανθρώπινη αδυναμία… Και σίγουρα μπαίνει το θέμα του γούστου. Και το γούστο έχει τη δική του ευθύνη. Τι προτιμώ να ακούω; Πως σκέφτομαι την αυριανή κοινωνία; Τι θέλω να αλλάξω; Καταλαβαίνει διαφορές το αυτί μου όταν ακούω Βαμβακάρη και Τσιτσάνη; Πολιτικά ο Χιώτης που θα μπορούσε να βρίσκεται;
Τι χρειάζονται οι ανθρώπινες κοινωνίες; Faith No More ή Manowar; Σύνθεση και Ποικιλία ή Καθαρότητα (και καλά…); Το μόνο εύκολο είναι να νιώθεις και να θες να είσαι Καθαρός. Το δύσκολο είναι η Σύνθεση, Κοινωνική και Μουσική και οποιαδήποτε άλλη, πάντοτε και παντού. Το crossover της Μουσικής με έφερε στις διασταυρώσεις της Πολιτικής Σκέψης. Απέναντι στην οποιαδήποτε Απόλυτη Καθαρότητα αντέτεινα την Πολύ-ποικιλότητα. Ήθελα να βιώσω τη μη καθαρότητα των Μουσικών μου επιλογών και στην Πολιτική Σκέψη. Και υπήρχαν μορφές που αντιπροσώπευαν Πολιτική Βιοποικιλότητα. Τις επέλεξα σαν να τις είχα γνωρίσει από κοντά. Λες και είχαμε μιλήσει για όλα αυτά που ένιωθα. Ό,τι σκεπτόμουν το έβλεπα στα γραπτά τους. Ό,τι θα ήθελα να κάνω και λόγω φόβου, εμμονών, βολέματος δεν μπορούσα, το είχαν βιώσει εκείνοι πριν από μένα. Τώρα, εκτός από Μουσικούς απέκτησα και Πολιτικούς ήρωες, ένιωθα τις μουσικές, τους στίχους και τα λόγια τους στο κεφάλι μου. Είχα όραμα για τη ζωή, μπορεί ουτοπικό για κάποιους, αλλά τουλάχιστον είχα κάτι Δικό μου. Δικό μου γιατί το είχα ψάξει, είχα ταλαιπωρηθεί για να το επιλέξω. Δεν ήταν κάτι εύκολο. Συνέδεσα Πολιτική Σκέψη με Μουσική και έγιναν ένα μέσα μου. Αφού το ένα με οδήγησε στο άλλο, τι άλλο μπορούσα να κάνω; Ήρθαν όλα πολύ φυσιολογικά, πολύ ομαλά.

Τελειώνοντας, θέλω να πω ότι… Η Πραγματικότητα της Τέχνης δεν είναι η πραγματικότητα της Βιωμένης, καθημερινής Πραγματικότητας. Έτσι λένε κάποιοι. Εγώ λέω ότι δε θα έπρεπε να είναι. Γιατί αν η πραγματικότητα της Μουσικής απεικονίζεται στο Ρουβά και τη Βίσση, αν η Πραγματικότητα της Καθημερινότητας εδράζεται στον Καραμανλή, το Γιώργο και τη Μενεγάκη, τότε αυτή η πραγματικότητα πρέπει να αλλάξει. Η Τέχνη, ακόμα και η Στρατευμένη, δεν έχει συνειδησιακή επαφή με την πραγματικότητα με όρους χυδαίους, εμπορευματικούς και αγοραπωλησιακούς ή τουλάχιστον δε θα έπρεπε να είναι έτσι. Η Μουσική και η Πολιτική δεν είναι για πούλημα. Οι μελωδίες και οι πολιτική σκέψη δεν πουλιούνται στα καλάθια του Μetropolis και των Πολιτικών Κομμάτων. Η Μουσική μας παιδεία δεν μπορεί να έχει ως μοναδικό γνώμονα τον αριθμό των δίσκων που έχουμε στην κατοχή μας. Η Πολιτική δεν μπορεί να εξαρτάται από την αφισοκόλληση και την κομματική μας ταυτότητα.
Αυτοί που χρησιμοποιούν το Μουσικό ή το Πολιτικό όχημα για να καταφέρουν αναγνωρισιμότητα και φράγκα, βρωμάνε από χιλιόμετρα μακριά. Αν η Μουσική είναι μία, τότε και η κοινωνία είναι μία. Κάποιοι ξέρουν να παίζουν κοινωνικούς αυλούς και άλλοι ξέρουν να τους αντιγράφουν διαστρεβλωτικά και να τους παρουσιάζουν ως δημιουργήματα τελικού σκοπού. Το Όραμα το ψάχνεις με το ντουφέκι, Ουτοπία εκτοπισμένη στην υποτιθέμενη αντι-πρακτικότητά της και ο Καραμανλής πρώην Υπουργός Πολιτισμού. Όλα αχταρμάς και ουσία πουθενά.

Αν λοιπόν κάποιοι σας ρωτήσουν που κλίνετε πολιτικά, πείτε τους ότι ακούτε παρδαλούς Faith No More, Βιομηχανικά Ευαίσθητους Nine Inch Nails, Deathiκούς σαν τον Ψαραντώνη και τους Bauhaus. Αν δείξουν έκπληξη, ρωτήστε τους αν τα πολιτικά τους πιστεύω εξατμίζονται στα μπουζουκομάγαζα με Βανδή, Βίσση και άντε στο Επαναστατικό Κέφι με Going Through και Stavento…



ΥΓ: Η αναφορά σε καλλιτέχνες και μουσικά συγκροτήματα είναι ενδεικτική. Θα μπορούσε να ήταν ευρύτερη. Η Μουσική είναι Σύμπαν και δεν έχω ακούσει ούτε τον πλανήτη Γη.