Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2011

Η Μάϊνχοφ Ζει...


Ό,τι κι αν διαβάσετε παρακάτω αποτελεί μια ελλιπή σίγουρα προσπάθεια να σας μεταδώσω μέσα από νεκρές λέξεις μια τελετή. Όσο ζωντανή κι αν είναι η ελληνική γλώσσα, μερικά πράγματα είναι απαραίτητο να τα βιώνεις μόνο και να μην γράφεις για αυτά. Με αυτή τη λογική λοιπόν έχω αποτύχει εξαρχής... αλλά θα κάνω μια προσπάθεια.
Σκοτάδι. Δύο προβολείς μόνο αναμμένοι, το λευκό φως τους λίγο και αχνό. Ο χώρος βαμμένος μαύρος, τα καθίσματα μαύρα κι αυτά. Κάθομαι μπροστά αριστερά και περιμένω. Δεν ξέρω τι ακριβώς… αλλά τελικά δεν θα μπορούσα να φανταστώ ό,τι επακολούθησε.
Δεν είμαστε πολλοί, γύρω στα είκοσι άτομα, ίσως λίγο παραπάνω. Τι σημασία έχει όμως; Νομίζω πως εδώ, σε αυτό το χώρο, το θρησκευτικό κάλεσμα "όσοι πιστοί προσέλθετε", βρίσκει πραγματικό, ανθρώπινο αντίκρισμα. Θα απογειωθεί σε λίγο μέσα από ένα μυστήριο αλλόκοτης τεχνικής, ένα μυστήριο που σε καλεί να το βιώσεις και να το μεταδώσεις, ένα μυστήριο που τελετουργείται από ανθρώπους και απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο σε ανθρώπους.
Ξαφνικά, ακόμα και αυτοί οι αχνοί προβολείς σβήνουν εντελώς. Όποιο φως συνεχίζει να αντιστέκεται, υπακούει τώρα στο ξαφνικό κατέβασμα του διακόπτη. Θυμίζει ατμόσφαιρα Μεγάλης Πέμπτης, τοτε που σβήνουν τα φώτα στις εκκλησίες και βγαίνει ο εσταυρωμένος.
Τώρα πιά δεν βλέπεις και δεν ακούς τίποτα, ούτε ένα φωτάκι ούτε έναν ανθρώπινο ψίθυρο, ούτε έναν τριγμό. Μήπως όλοι κρατάμε την ανάσα μας; Μήπως το βλέμμα μας έχει καρφωθεί στο μαύρο και δεν μπορεί να ξεφύγει;… γιατί νομίζω πως το δικό μου έχει ήδη μεταμορφωθεί σε μαύρο;
Από τα ηχεία αρχίζει να ακούγεται ψιλόβροχο μαζί με τις συγκρούσεις από τα σύννεφα που το προκαλούν. Η βροχή δυναμώνει. Σε πολύ λίγο μπαίνει στο ηχητικό μου πεδίο ο πένθιμος ήχος μιας καμπάνας που ανεβοκατεβαίνει μέσα στα αυτιά μου. Δεν είναι αυτή της μεγάλης Πέμπτης αλλά εκείνη του "Μαύρου Σαββάτου". Τον γνωρίζω από την εφηβεία τον ήχο αυτής της βροχής, αυτήν την καμπάνα την έχω ακούσει χιλιάδες φορές, σχεδόν μεγάλωσα με αυτήν την εισαγωγή- αν και την πέτυχα πολλά χρόνια μετά από το ’69… πρέπει να ήταν κάπου γύρω στο ’86.Περιμένω τη συνέχεια… το ψιλόβροχο εντείνεται, οι κεραυνικοί ήχοι το ίδιο, η καμπάνα συνεχίζει τον πένθιμο ρυθμό της και στο υπέρτατο τονικό της σημείο ξεσπάει το πρώτο ριφ της κιθάρας. Ο ήχος του πέφτει μέσα μου σαν ατσάλι, διαπερνάει το στομάχι μου σαν βαρύς καπνός πρωινής τζούρας. Ακούγεται τόσο δυνατό και οξύ που μου κόβεται η ανάσα.Είσαι σίγουρος ότι θα ανοίξει η γη και μέσα από άσβεστες φλόγες ο Σατανάς αυτοπροσώπως θα εμφανιστεί μπροστά σου. Το πάτωμα και το ταβάνι τρίζουν υπό την επήρεια των απόκοσμων αυτών ήχων, τα ηχεία κοντεύουν να σπάσουν και οι πρώτοι στίχοι ακούγονται σχεδόν λυτρωτικοί:
"What is this that stands before me?
Figure in black which points at me
Turn around quick, and start to run

Find out I'm the chosen one
Oh noooοοοοοοοοοο!…"

Συνέρχομαι και σκέφτομαι πως κάτι, ο,τιδήποτε κι αν είναι αυτό, κάτι που αρχίζει, τελειώνει ή έστω εμπεριέχει το επιβλητικότερο ίσως κομμάτι των Black Sabbath δεν μπορεί παρά αυτό το "κάτι" να είναι ιδιαίτερο. Μετά από λίγο ο Ozzy καταλήγει με τη φράση "No, no, please, no!" και η μουσική σταματά ξαφνικά. Το σκοτάδι παραμένει για λίγο και από αριστερά μου ακούγονται βήματα. Καταλαβαίνω πως κάποιος στέκεται ακριβώς δίπλα μου γιατί έρχεται στα ρουθούνια μου ένα άρωμα που μοιάζει με λεβάντα. Γυρνάω μέσα στο σκοτάδι αλλά δεν μπορώ να δω ποιος είναι. Ανοίγουν τα φώτα και σε λίγα εκατοστά αριστερά μου βλέπω το προφίλ μιας γυναίκας. Έχει κοντά ξανθά μαλλιά, είναι βαμμένη σαν ξωτικό, ντυμένη με μαύρα ρούχα και από το μπουφάν της κρέμονται δεκάδες κονκάρδες. Στους καρπούς της φοράει χεβυμεταλάδικα καρφιά, ναι… σαν εκείνα που φορούσαμε παλιά στις συναυλίες και παριστάναμε τους σκληρούς. Εκείνη όμως δεν την παριστάνει… την επόμενη μιάμιση ώρα θα αποδείξει πως είναι.Κατάσαρκα στον τοίχο υπάρχει ένα πλέγμα και διαγώνια ευθεία από το πλέγμα ένα μνήμα με σταυρό και γραμμένες λατινικές λέξεις στο σώμα του.
Εκείνη στέκεται πλάτη και γραπώνει το πλέγμα με τα νύχια της, εγώ όμως συνεχίζω να βλέπω το προφίλ της. "Παίζει πλάτη" για λίγο και μετά γυρνά προς το κοινό. Στροβιλίζεται, βρυχάται, ηρεμεί και εξαγριώνεται, χορεύει, υποκρίνεται, φωνάζει και σχεδόν σε όλη τη διάρκεια της παράστασης κάνει επίμονα νοήματα στον ηχολήπτη να ανεβάσει την ένταση της μουσικής. Θέλει προφανώς η Μαρία Ξενουδάκη (περί αυτής ο λόγος) να νιώθει πως η μουσική βρίσκεται στην ίδια συχνότητα με τη δική της.

Μέσα από ένα κείμενο που συμπλέκει ποίηση από Πόε, Γώγου, δική της και το βασικό κείμενο του Ντίντριχ Γκάμπριελ τα συναισθήματα ανεβαίνουν την κλίμακα του ουρανού και κατεβαίνουν με αστραπιαία ταχύτητα, σχεδόν κουτρουβαλώντας, την κλίμακα του Άδη. Το καλό και το κακό. Η απομόνωση μα και η ελπίδα, το θάρρος και η ανθρωπιά εκείνου που χαρακτηρίστηκε απάνθρωπος αλλά φωνάζει πως είναι ανθρωπινότερος από εκείνους που τον καταδίκασαν, ο εγκλεισμός και το κελί, το λευκό και το μαύρο, η επανάσταση και η αντιπαράθεση με την εξουσία και τους μηχανισμούς της, το είναι και το φαίνεσθαι, εγώ, εσύ, τελικά όλοι μας.
Οι μουσικές διαχέονται με εκκωφαντικό τρόπο στο χώρο και εκείνη άλλες φορές χορεύει με ύφος ρετρό το beat it ενώ κάποιες άλλες δείχνει να εκστασιάζεται με την Joplin και τους Tiger Lillies.
Μαζί της σε αυτήν την περιπέτεια βρίσκεται και μια άλλη «τρομοκράτισσα», η Δήμητρα Φράντζιου, μια νεαρή ηθοποιός που στέκεται επάξια στο πλευρό της πολύπειρης Ξενουδάκη και κατά τη γνώμη μου αποτελούν ένα πολύ δεμένο δίδυμο.
Η σκηνοθεσία είναι επιβλητική, σε καθηλώνει, σε κάνει να στρέφεις τα μάτια σου συνέχεια στην κίνηση, στα πρόσωπα, να δίνεις σημασία στο παραμικρό. Πάντα θαύμαζα στους καλούς ηθοποιούς την κίνηση και τις γκριμάτσες που εναλλάσσονται για να εκφράσουν όλη τη γκάμα των ανθρώπινων συναισθημάτων.

Μια απορία μου έμεινε όταν έφυγα: το κομμάτι που ακουγόταν στο τέλος ήταν Iron Maiden ή Bruce Dickinson;

19 σχόλια:

  1. Σε ευχαριστώ. Κι έλεγα... είναι ή δεν είναι αυτό; Μου έλυσες εντελώς την απορια. Ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. http://www.athinorama.gr/theatre/data/performances/?id=2007749&selTab=1#tabs

    Πολλοί λένε τα χειρότερα πάντως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. τι να σου πω, είναι θέμα γούστου προφανώς. Και ως γνωστόν αυτό είναι εντελώς υποκειμενικό. Άλλοι θα το βρήκαν υπέροχο και άλλοι χοντρή πατάτα. Εμένα μου άρεσε πολύ, δεν ξέρω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Έχεις δει κάποια άλλη παράσταση τους τελευταίους μήνες που να προτείνεις?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. την παράσταση του Ρέτσου "Αίμα Κακό". Νομίζω πως το κείμενο της παράστασης είναι λίγες αναρτήσεις πιό κάτω. Είναι κι αυτή των άκρων: ή θα ενθουσιαστείς ή θα κλιας τα λεφτά που έδωσες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ευχαριστώ.

    Περιμένω να δω και το Πλατόνοφ του Τσέχοφ στο Εθνικό σε σκηνοθεσία Λάνθιμου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Όχι ακόμα, 10 Φεβρουαρίου νομίζω αρχίζει.

    Με Άρη Σερβετάλη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. για την ξενουδάκη υπάρχει περίπτωση να μπορώ να βρω προσκλησεις (2 άτομα πληρώνει ο ένας), ενδιαφέρεσαι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Το είδα πέρυσι, απογοητεύτηκα.
    Μόνο με τα κομμάτια την έβρισκα και χτυπιόμουνα.

    Να είσαι καλά πάντως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. άρα έχεις προσωπική άποψη επί του θέματος, οπότε... η κριτική μου θα σου φάνηκε υπερβολική φαντάζομαι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Όπως σωστά είπες, είναι θέμα γούστου.
    Εγώ δεν θυμάμαι να έχω δει ποτέ κάτι χειρότερο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. όλα γίνονται για τα διαφορετικά γούστα που έλεγε και ο Νίτσε. Πάντως αν κάπιος γνωστός σου θέλει να πάει τις επόμενες τρεις μέρες, στείλε μου mail μήπως μπορέσω να του εξασφαλίσω πρόσκληση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ευχαριστώ.

    Σου είπα ψέμματα, ή μάλλον όχι ακριβώς.

    Τώρα βλέπω τον Καψή και τους υπόλοιπους στο Μέγκα να μιλάνε για τη κατάληψη στη Νομική.

    Είναι πολύ χειρότερη παράσταση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Σίγουρα η επίδραση που έχει ένα έργο και γενικά η τέχνη στον καθένα μας είναι κάτι υποκειμενικό. Ανεξαρτήτως λοιπόν, θεατρικών γούστων και προτιμήσεων, η παρουσίασή σου είναι εξαιρετική. Και πάντως, σ' εσένα τουλάχιστον, απ' ό,τι φαίνεται, χτύπησε φλέβα.

    Δυνατό κείμενο.
    Μέχρι που μου 'ρχεται να πάω να δω την παράσταση. :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Σε ευχαριστώ για το καλό σου σχόλιο Riski. Ελπιζω να πας και να δεις την παράσταση. Πιστεύω πως αξίζει τον κόπο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. γαμωτο το αντιληφθηκα αρκετα αργα..πφφ
    η Μαρια Ξενουδακη εκτος απο ολα οσα ανεφερες ειναι και πολυ καλη ποιητρια..
    ΤΟ ΟΡΑΜΑ

    Να πλάσω ξανά τη γλώσσα
    που' φερε το σκοτάδι,
    ν' αναπαυτώ στις παρυφές του φόβου,
    στην τελευταία βουνοκορφή
    να ξεδιπλώσω ατσάλινη σημαία,
    σαν τεντωμένο σκοινί να πάλλομαι,
    να πουληθώ και να πουλήσω άγνοια,
    να μοιάσω στους όμοιους,
    να κυοφορήσω θλίψη,
    να βλαστήσω ψευδαίσθηση,
    να παγώσω σα βόρεια λίμνη.
    ,Μοναδικό όπλο η ψυχή.
    Το σώμα σάπισε.

    ΜΑΚΑΒΡΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ
    Μακάβριες σκέψεις μου ξεριζώνουν το μυαλό,
    τα περιστέρια πετούν για τελευταία φορά
    στον τσιμεντένιο ουρανό.
    Η ώρα του δειλινού είναι που με σκοτώνει.
    Δεν υπάρχει ελπίδα,
    στο χώμα της παιδικής μου γλάστρας
    θα θάψω τα τελευταία μου όνειρα
    κι όταν τ' αθώα μάτια του ξαναγελάσουν
    θα ζωντανέψω..
    Razor

    ΑπάντησηΔιαγραφή